අලි මිනිස් ගැටුම හේතුවෙන් සිදුවන මරණ සංඛ්‍යාව ඉහළ යමින් තිබෙන පසුබිමක 2024 අලි සංගණනයේ ප්‍රතිඵල තවමත් නිකුත් වී නොමැති බව වාර්තා වේ.

කෙසේවෙතත්, අවසන් කරන ලද සංගණන දත්ත ඉක්මනින් නිකුත් කරන බවට බලධාරීන් පොරොන්දු වී ඇත.

පරිසර අමාත්‍ය ධම්මික පටබැඳිට අනුව, රැස් කරන ලද දත්ත සත්‍යාපනය කිරීමේ අවශ්‍යතාව හේතුවෙන් සංගණනයේ ප්‍රතිඵල නිකුත් කිරීමේදී සුළු ප්‍රමාදයකට මුහුණ දී තිබේ.

ශ්‍රී ලංකාව පුරා අලි මිනිස් ගැටුමේ සැළකිව යුතු වැඩිවීම කණස්සල්ලට හේතුවක් වන බැවින්, සංගණන ප්‍රතිඵල ඉක්මනින් නිකුත් කිරීමට අපේක්ෂා කරන බව ඔහු පැහැදිලි කළේය.

“මරණ සංඛ්‍යාව වැඩි වන විට ගණනය කිරීම අවසන් කිරීම දුෂ්කර වී තිබෙනවා. 2024 දී, අලි මිනිස් ගැටුම හේතුවෙන් අලි මරණ 380කට වඩා සහ මිනිස් මරණ 130ක් පමණ සිදුවී තිබෙනවා,” යනුවෙන් ඔහු පැවසීය.

ගැටුම අවම කිරීමේ උත්සාහයන් සහ විසඳුම් කිහිපයක් කැබිනට් මණ්ඩලයට යෝජනා කර ඇති බව අමාත්‍ය පටබැඳි සඳහන් කළ නමුත් මේ සඳහා කිසිදු ක්‍රියාමාර්ගයක් තවමත් ආරම්භ කර නොමැත.

විදුලි වැටවල් සහ අලි කොරිඩෝ වැනි උත්සාහයන් යෝජනා කර ඇති බවත්, පසුගිය රජය විසින් හඳුන්වා දුන් විසඳුම් සුදුසුද යන්න පිළිබඳ අභ්‍යන්තර සාකච්ඡා සිදුවෙමින් පවතින බවත් ඔහු අවධාරණය කළේය.

ශ්‍රී ලංකාවේ අලි මිනිස් ගැටුම අවම කිරීම සඳහා ප්‍රධාන වශයෙන් වගකිව යුතු ආයතනය වන්නේ වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවයි.

දෙපාර්තමේන්තුවේ 2023 මූල්‍ය වාර්තාවට අනුව, කිලෝමීටර් 5,389.97ක විදුලි වැටක් ඉදිකිරීම සහ නඩත්තු කිරීම සඳහා 2021 සහ 2023 අතර කාලය තුළ රුපියල් බිලියන 2.3ක දැවැන්ත මුදලක් වැය කර ඇත.

වාර්තාවේ සඳහන් වන්නේ “ විදුලි වැටවල් ඉදිකර තිබියදීත්, පසුගිය වසර පහ තුළ සිදු වූ අලි මරණ, මිනිස් මරණ සහ දේපළ හානි සංඛ්‍යාව සළකා බැලීමේදී, අලි මිනිස් ගැටුමේ අඩුවීමක් දක්නට නොලැබිණි.” යනුවෙනි.

රට තුළ අලි මිනිස් ගැටුම් වැඩිවීමට කරුණු කිහිපයක් හේතු වී ඇත.

ඒවා අතර මහා පරිමාණ සංවර්ධන කටයුතු හේතුවෙන් අලි වාසස්ථාන අහිමි වීම, අලි එක්රැස් වන ප්‍රදේශවල ඉඩම් භාවිතය, මිනිසුන්ගේ නොසැලකිලිමත්කම, ආරක්ෂිත ප්‍රදේශ අසල වගා කරන භෝග සඳහා අලි ඇතුන් ආකර්ෂණය වීම සහ නිවාසවල වී ගබඩා කිරීම වැනි දේ තිබේ.

වසර 13ක විරාමයකින් පසුව, 2024 අගෝස්තු 17-19 දක්වා වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව විසින් දිවයින පුරා අලි සංගණනය පවත්වන ලදී.

එය තෝරාගත් ජල මූලාශ්‍ර වෙත පැමිණි අලි ගණන් කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කළේය.

සංගණනය සඳහා රට පුරා සමීක්ෂණ මධ්‍යස්ථාන 3,130ක් ස්ථාපිත කර තිබිණි.