පිලිපීනයේ හිටපු ජනාධිපති රොඩ්රිගෝ ඩුටර්ටේට අන්තර්ජාතික අපරාධ අධිකරණය (ICC) විසින් මනුෂ්‍යත්වයට එරෙහි අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා එල්ල කර තිබේ.

80 හැවිරිදි ඔහු මත්ද්‍රව්‍යවලට එරෙහි ඔහුගේ ඊනියා යුද්ධයේ කොටසක් ලෙස සිදු වූ බව කියන මිනීමැරුම් සඳහා අපරාධකාරී ලෙස වගකිව යුතු බවට චෝදනා එල්ල වී ඇත.

අදාළ කාලය තුළ මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම්කරුවන්, පරිශීලකයන් සහ වෙනත් අය දහස් ගණනක් නඩු විභාගයකින් තොරව මරා දමන ලදී.

අන්තර්ජාතික අපරාධ අධිකරණයේ චෝදනා පත්‍රය, සංශෝධන කිහිපයක් ඇතුළත් වේ.

නඩු කටයුතු ජූලි මාසයේ සිට ආරම්භ වූ නමුත් එය ප්‍රසිද්ධියට පත් කරන ලද්දේ සඳුදා පමණි.

අන්තර්ජාතික අපරාධ අධිකරණයේ නියෝජ්‍ය අභිචෝදක මේම් මැන්ඩියේ නියාං පැවසුවේ ඩුටර්ටේ මෙම ඝාතනවල ‘වක්‍ර සහකාර අපරාධකරුවකු’ බවත්, එය පොලිසිය ඇතුළු අනෙකුත් අය විසින් සිදු කරන ලද බවට අධිකරණය චෝදනා කරන බවත්ය.

ඩුටර්ටේට එරෙහිව එල්ල කර ඇති පළමු චෝදනාව වන්නේ 2013 සහ 2016 අතර කාලය තුළ ඔහු ඩාවෝ නගරයේ නගරාධිපතිව සිටියදී පුද්ගලයන් 19 දෙනෙකු ඝාතනය කිරීම සම්බන්ධයෙන් ඔහුට ඇති සම්බන්ධයයි.

අනෙක් චෝදනා දෙක ඔහු 2016 සහ 2022 අතර පිලිපීනයේ ජනාධිපති ධුරය දැරූ කාලයට අදාළ වන අතර ඔහු ඊනියා මත්ද්‍රව්‍ය විරෝධී යුද්ධය දියත් කළේය.

දෙවැනි චෝදනාව රට පුරා ‘ඉහළ වටිනාකමක් ඇති ඉලක්ක’ ලෙස හැඳින්වුණු 14 දෙනෙකු ඝාතනය කිරීම හා සම්බන්ධ වන අතර, තෙවැන්න ගම්මාන පිරිසිදු කිරීමේ මෙහෙයුම්වලදී පුද්ගලයින් 45 දෙනෙකු ඝාතනය කිරීම සහ ඝාතනය කිරීමට තැත් කිරීම සම්බන්ධ වේ.

ඩුටර්ටේ සහ ඔහුගේ සම-අපරාධකරුවන් යැයි කියනු ලබන අය පිලිපීනයේ චෝදනා එල්ල වන අපරාධකරුවන් මිනීමැරුම් ඇතුළු ප්‍රචණ්ඩකාරී අපරාධ හරහා ‘උදාසීන’ කිරීමට පොදු සැලැස්මක් හෝ ගිවිසුමක් බෙදා ගත් ආකාරය ද නඩු පවරන්නන් සඳහන් කර තිබේ.

6,000කට අධික පිරිසක් මරා දැමූ ඔහුගේ කුරිරු මත්ද්‍රව්‍ය විරෝධී මර්දන වැඩසටහන් සඳහා ඔහු කිසිදු සමාවක් ප්‍රකාශ කර නැත.

රට වීදි අපරාධවලින් මුදා ගැනීම සඳහා මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම්කරුවන්ට එරෙහිව දැඩි පියවර ගත් බව ඩුටර්ටේ පැවසීය.

අන්තර්ජාතික අපරාධ අධිකරණය විසින් අධිචෝදනා ගොනු කරන ලද පළමු ආසියානු හිටපු රාජ්‍ය නායකයා රොඩ්‍රිගෝ ඩුටර්ටේ වන අතර වසර තුනකට වැඩි කාලයක් තුළ අධිකරණය පිහිටා ඇති නෙදර්ලන්තයේ හේග් වෙත ගුවන් මගින් ගෙන යන ලද පළමු සැකකරු ද වේ.

ඔහු මාර්තු මාසයේ සිට අත්අඩංගුවේ පසුවේ.

ඔහුගේ නීතිඥවරයා පවසා ඇත්තේ දුර්වල සෞඛ්‍ය තත්ත්වය හේතුවෙන් ඩුටර්ටේට නඩු විභාගයට පෙනී සිටීමට නොහැකි බවයි.

මැයි මාසයේදී, හිටපු ජනාධිපතිවරයා සිරගතව සිටියද, නැවතත් ඩාවෝ නගරාධිපති ලෙස තේරී පත් විය.

ඔහුගේ පුත් සෙබස්තියන් පියා වෙනුවට වැඩබලන නගරාධිපති ලෙස දිගටම කටයුතු කර ඇත.

බලවත් ඩුටර්ටේ පවුල සමඟ ප්‍රසිද්ධියේ අමනාප වූ රටේ වත්මන් ජනාධිපති ෆර්ඩිනන්ඩ් මාකෝස් විසින් අන්තර්ජාතික අපරාධ අධිකරණය දේශපාලන මෙවලමක් ලෙස භාවිත කරන බවට ඩුටර්ටේගේ ආධාරකරුවෝ චෝදනා කළහ.