ඇතැම් පුද්ගලයන් බදු හැඳුනුම් අංකයක් (TIN) ලබා නොගෙන බදු දැලෙන් මග හැරීම වැළැක්වීම සඳහා බැංකු ගිණුම් අන්තර් සම්බන්ධ කිරීමට රජය සැලසුම් කර ඇති බව මුදල් හා සැලසුම් නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය ආචාර්ය හර්ෂණ සූරියප්පෙරුම රාජ්‍ය මුදල් පිළිබඳ කාරක සභා රැස්වීමකදී පැවසීය.

රාජ්‍ය මුදල් පිළිබඳ කාරක සභා සභාපති පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වා රැස්වීම අතරතුර බදු හැඳුනුම් අංකය ක්‍රියාත්මක කිරීම පිළිබඳ ප්‍රශ්න කළ විට, මූල්‍ය ප්‍රතිපත්ති දෙපාර්තමේන්තුවේ බදු ප්‍රතිපත්ති උපදේශක තනුජ පෙරේරා හෙළි කළේ අදාළ පනත තවමත් සංශෝධනය වෙමින් පවතින බැවින්, බදු ගෙවන්නන්ට බදු හැඳුනුම් අංකය ඉදිරිපත් කිරීමේ අවශ්‍යතාවයක් නොමැති බවයි.

ශ්‍රී ලංකාවේ ශ්‍රම බලකාය මිලියන අටක් පමණ වුවද, සීමිත බදු ආවරණය පිළිබඳ රාජ්‍ය මුදල් පිළිබඳ කාරක සභාව විසින් කණස්සල්ල පළ කර තිබේ.

බදු හැඳුනුම් අංකය සමඟ ලියාපදිංචි වී සිටින පුද්ගලයන් 800,000ක් පමණ ආදායම් බද්දට යටත් වන්නේ මන්දැයි කාරක සභාව ප්‍රශ්න කර ඇත.

2017 අංක 24 දරන දේශීය ආදායම් පනත සංශෝධනය කිරීම සඳහා වන දේශීය ආදායම් (සංශෝධන) පනත් කෙටුම්පත පිළිබඳ සාකච්ඡා කිරීමේ අදියරක් ලෙස, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් පසුගිය අඟහරුවාදා (18) පාර්ලිමේන්තුවේ පැවති කමිටු රැස්වීමකදී මෙම කාරණය සාකච්ඡා කෙරිණි.

පවතින බදු ව්‍යුහය මඟින් බදු අය කළ හැකි ආදායම් සීමාව සපුරාලීමට පුද්ගලයන් 800,000ක් පමණ පමණක් ඉඩ දී ඇති බව මුදල් අමාත්‍යාංශයේ නිලධාරීන් සහ නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය සූරියප්පෙරුම පැහැදිලි කළහ.

“ජනතාවගෙන් 10%ක් පමණක් ස්වේච්ඡාවෙන් හෝ තම බදු ගෙවන බව අපි දන්නවා, ඒ නිසා මෙය වර්ගීකරණය කිරීමෙන් ආරම්භ කරමු,” යනුවෙන් ආචාර්ය ද සිල්වා පවසා තිබිණි.

නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය සූරියප්පෙරුම මෙයට ප්‍රතිචාර දක්වමින් රජය බදු ජාලය පුළුල් කිරීමට සැලසුම් කළ ආකාරය පැහැදිලි කළේය.

“පුද්ගලයන්ගේ බදු ගෙවීමේ හැකියාව නිරීක්ෂණය කිරීමට බොහෝ ක්‍රම තිබෙනවා. ඔබ බැංකු ගිණුම් දෙස බැලුවහොත්, එය ද දර්ශකයක්. කෙසේවෙතත්, මේවා එකිනෙකට සම්බන්ධ නෑ, එම නිසා ඔවුන්ට බදු ගෙවීමෙන් වැළකී සිටීමට හැකියාව තිබෙනවා. එබැවින්, අනාගතයේදී ඒවා එකිනෙකට සම්බන්ධ කිරීමට අපි සැලසුම් කරනවා, ඒ අනුව සංඛ්‍යාව සෙමින් හා ක්‍රමයෙන් 800,000 සිට වැඩි කරන්න කටයුතු කෙරෙනවා,” යැයි ඔහු පැවසීය.

පනත් කෙටුම්පත යටතේ ඇති ප්‍රධාන යෝජනාවලින් එකක් වන්නේ පෞද්ගලික ආදායම් බදු (PIT) සහන සීමාව වාර්ෂිකව රු.1,200,000 සිට රු.1,800,000 දක්වා වැඩි කිරීමයි.

මීට අමතරව, යෝජිත සංශෝධනවලට ඔට්ටු ඇල්ලීම සහ ක්‍රීඩා, දුම්කොළ සහ මත්පැන් කර්මාන්ත සඳහා ආදායම් බදු අනුපාතය 40% සිට 45% දක්වා වැඩි කිරීම ඇතුළත් වේ.