එච්.එම්.වී.බී. විජිත හේරත් රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික තනතුරකට නම් කිරීම පාර්ලිමේන්තුවේ උසස් තනතුරු කමිටුව විසින් දෙවැනි වරටත් අත්හිටුවා තිබේ.

ඒ, නිල වාර්තා ව්‍යාජ ලෙස සකස් කිරීම, නිල විදේශ ගමන් බලපත්‍රයක් නීති විරෝධී ලෙස සන්තකයේ තබා ගැනීම සහ පුරවැසිභාවය වැරදි ලෙස නිරූපණය කිරීම ඇතුළු චෝදනා මාලාවකින් පසුවයි.

අගමැතිනි හරිනි අමරසූරියගේ සභාපතිත්වයෙන් යුත් කමිටුව මෙම කාරණය අදාළ විමර්ශන ආයතන වෙත යොමු කර ඇති බව වාර්තා වේ.

ව්‍යාජ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික අක්තපත්‍ර, වරප්‍රසාදිත විදේශ ගමන් බලපත්‍රය නීති විරෝධී ලෙස භාවිත කිරීම, විදේශ පුරවැසිභාවය සැඟවීම සහ ව්‍යාජ අධ්‍යයන හා වෘත්තීය හිමිකම් ආදී සියල්ල රාජ්‍ය සේවයේ මුවාවෙන් ඔහු විසින් කර ඇති බවට දැනගන්නට තිබේ.

මෙම වැරදි සනාථ වුවහොත් වංචාව, සංචාරක ලේඛන නීති විරෝධී ලෙස ලබා ගැනීම සහ මහජන ජීවිතයේ විෂමාචාරය ඇතුළු මෙරට නීතිය උල්ලංඝනය කිරීම්වලට සමාන විය හැකිය.

ඔහුට ඇති චෝදනා පහත සඳහන් පරිදි වේ.

1. වංචනික රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික හිමිකම් – දකුණු සුඩාන වංචාව

හේරත්ගේ ජීව දත්ත පත්‍රිකාවේ සඳහන් වන්නේ ඔහු 2011 සිට 2014 දක්වා දකුණු සුඩානයේ ශ්‍රී ලංකාවේ ගෞරවනීය කොන්සල්වරයා ලෙස සේවය කළ බවයි.

කෙසේවෙතත්, විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශයේ සත්‍යාපිත වාර්තාවලින් තහවුරු වන්නේ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික තනතුරක් සඳහා නීතිමය පූර්වාවශ්‍යතා දෙකක් වන කිසිදු පත්වීම් කොමිසමක් හෝ එක්සෙක්වාටරයක් දකුණු සුඩාන රජය විසින් ​​නිකුත් කර නොමැති බවයි.

ස්ථාපිත ක්‍රියාපටිපාටියට අනුව, විදේශ කටයුතු අමාත්‍යවරයා විසින් නිකුත් කරන ලද පත්වීම් කොමිසමක් හරහා ගෞරවනීය කොන්සල්වරයකු විධිමත් ලෙස පත් කරනු ලැබේ.

ඉන්පසු මෙය සත්කාරක රටේ විදේශ අමාත්‍යාංශයට ඉදිරිපත් කරනු ලබන අතර, එහිදී ගෞරවනීය කොන්සල්වරයාට නිල කොන්සියුලර් කාර්යයන් ඉටු කිරීමට බලය පවරන එක්සෙක්වාටරයක් ​​නිකුත් කරයි.

මෙම අවස්ථාවේ දී, පත්වීම් කොමිසමක් හෝ එක්සෙක්වාටරයක් ​​නිකුත් කර නොමැත.

ඔහුගේ ප්‍රකාශය වලංගු කිරීමට කිසිදු ලේඛනමය සාක්ෂියක් නොමැත.

“මෙය අතිශයෝක්තියක් නෙවෙයි. එය සම්පූර්ණයෙන්ම ව්‍යාජ එකක්. මෙම අවසරයන් නොමැතිව, ඔහු කිසි විටෙකත් ශ්‍රී ලංකාවේ නියෝජිතයකු වී නැහැ.” යැයි විදේශ අමාත්‍යාංශයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ නිලධාරියෙක් පැවසීය.

හේරත්ගේ මෙම බොරුව ඔහුගේ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික අත්දැකීම්වල පදනම අඩපණ කරන අතර විදේශ අමාත්‍යාංශය සහ පාර්ලිමේන්තුව යන දෙකම රැවටීමට කළ සැලසුම් සහගත උත්සාහයක් පෙන්නුම් කරයි.

2. රජය විසින් නිකුත් කරන ලද විදේශ ගමන් බලපත්‍රය නීති විරෝධී ලෙස ළඟ තබා ගැනීම සහ භාවිත කිරීම

රාජ්‍ය සේවයෙන් ඉල්ලා අස්වීමෙන් පසු ශ්‍රී ලංකාවේ නිල විදේශ ගමන් බලපත්‍රයක් (අංක OL3640273) නීති විරෝධී ලෙස ලබා ගැනීම සහ භාවිත කිරීම සම්බන්ධයෙන් ද හේරත් පරීක්ෂාවට ලක්ව ඇත.

2021 දක්වා වලංගු වන 2011 දෙසැම්බර් 29 වැනිදා නීති විරෝධී ලෙස නිකුත් කරන ලද විදේශ ගමන් බලපත්‍රයක් භාවිත කර එම කාලය තුළ ඔහු දකුණු සුඩානයේ ඔහුගේ පෞද්ගලික ව්‍යාපාරයේ නියැලී සිටි බව කියැවේ.

ශ්‍රී ලංකා විදේශ ගමන් බලපත්‍රයක ඔහුගේ වෘත්තිය ‘එක්සත් ජාතීන්ගේ නිලධාරියකු’ ලෙස ව්‍යාජ ලෙස භාවිත කර ඇත.

එය ද්විතීයික රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයන් සඳහා වෙන් කර ඇති තනතුරකි.

නිල ආගමන සටහන්වලින් පෙනී යන්නේ හේරත් 2018 සහ 2021 අතර කාලය තුළ විදෙස් සංචාර කිහිපයකදී මෙම විදේශ ගමන් බලපත්‍රය භාවිත කළ බවයි.

ඒ අතර 2018 දෙසැම්බර් මාසයේදී ශ්‍රී ලංකාවට නැවත ඇතුළුවීම සහ 2021 මුල් භාගයේදී එක්සත් රාජධානියෙන් පිටත සංචාරය කිරීම ඇතුළත් වේ.

මෙය ආගමන හා විගමන පනත යතේ සනාථ වුවහොත් එය සෘජුවම නීතිය උල්ලංඝනය කිරීමක් වේ.

නීති විශාරදයන් අවධාරණය කරන්නේ මෙම උල්ලංඝනය අපරාධ ස්වභාවයක් ගන්නා බවයි.

“ඉල්ලා අස්වීමෙන් පසු නිල විදේශ ගමන් බලපත්‍රයක් අනිසි ලෙස භාවිතා කිරීම පරිපාලන දෝෂයක් නෙවෙයි. එය නඩු පැවරිය හැකි වරදක්. ව්‍යාජ මවාපෑමක් යටතේ එවැනි ලේඛනයක් ලබා ගැනීමේ ක්‍රියාව වංචාවකට සමානයි ,” යැයි ජ්‍යෙෂ්ඨ ආගමන නීති විශේෂඥයෙක් පැවසීය.

විධිමත් ලෙස ඉල්ලා තිබියදීත්, හේරත් තවමත් විදේශ ගමන් බලපත්‍රය සත්‍යාපනය සඳහා ඉදිරිපත් කර නොමැත.

ඒ වෙනුවට, ඔහු 2025 ජූලි 7 වැනිදා නව සාමාන්‍ය ශ්‍රී ලාංකික විදේශ ගමන් බලපත්‍රයක් (අංක P0531474) ලබා ගත් අතර උසස් තනතුරු කමිටුව ඉදිරියේ පෙනී සිටීම සඳහා 2025 ජූලි 20 වැනිදා ලන්ඩනයේ සිට ආපසු පැමිණියේය.

3. බ්‍රිතාන්‍ය පුරවැසිභාවය සැඟවීම

විමර්ශනවලින් හෙළි වන්නේ හේරත් දීර්ඝ කාලයක් එක්සත් රාජධානියේ ජීවත් වන බවත් සරණාගත තත්ත්වය යටතේ බ්‍රිතාන්‍ය පුරවැසිභාවය ලබාගෙන ඇති බවට විශ්වාස කෙරෙන බවත්ය.

ඔහු ශ්‍රී ලංකාවේ ආගමන දෙපාර්තමේන්තුව සමඟ නිල අන්තර්ක්‍රියාවලදී එම කරුණ හෙළි කිරීමට අපොහොසත් වී ඇත.

ආගමන හා විගමන පනතේ 45 වැනි වගන්තිය යටතේ, විදේශ ගමන් බලපත්‍ර අයදුම් කිරීමේ ක්‍රියාවලියේදී ද්විත්ව ජාතිකත්වය හෙළි නොකිරීම දඬුවම් ලැබිය හැකි වරදකි.

“මෙය බරපතළ අතපසුවීමක්. විදේශීය පුරවැසිභාවය සඟවා ගනිමින් ශ්‍රී ලංකා විදේශ ගමන් බලපත්‍රයක් ලබා ගැනීම රජයේ ලේඛනවල වංචනික ප්‍රසම්පාදනයක් ලෙස සැළකිව හැකියි,” ජ්‍යෙෂ්ඨ ආගමන නිලධාරියෙක් පැවසීය.

ඒ අනුව හේරත් අපරාධ නඩු පැවරීමකට යටත් විය හැකි අතර රාජ්‍ය හෝ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික තනතුරු දැරීමට ස්ථිරවම නුසුදුසු විය හැකිය.

4. එක්සත් ජාතීන්ගේ සහභාගීත්වය වැරදි ලෙස නිරූපණය කිරීම

රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික මට්ටම පිළිබඳ සාක්ෂියක් ලෙස නැගෙනහිර ටිමෝරයේ සහ සුඩානයේ එක්සත් ජාතීන්ගේ දූත මණ්ඩල පිළිබඳ හේරත් දිගු කලක් තිස්සේ කරුණු ප්‍රකාශ කර ඇත.

කෙසේවෙතත්, නිල වාර්තා සහ එක්සත් ජාතීන්ගේ බහු සාම සාධක මූලාශ්‍ර සනාථ කරන්නේ ඔහු එක්සත් ජාතීන්ගේ මෙහෙයුම් සඳහා අනුයුක්ත කරන ලද ශ්‍රී ලංකා පොලිස් නිලධාරියකු ලෙස පමණක් සේවය කළ බවයි.

එය ඔහු කියා සිටින රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික භූමිකාවන්ට වඩා බොහෝ සෙයින් වෙනස්ය.

“ඔහු කිසි විටෙකත් එක්සත් ජාතීන්ගේ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික තත්වයක් යටතේ ගිවිසුම්ගත කර නැහැ. ඔහුගේ ප්‍රකාශ නිශ්චිතවම අසත්‍යයි,” එක්සත් ජාතීන්ගේ සාම සාධක සම්බන්ධීකරණ නිලධාරියකු පැවසීය.

එසේ තිබියදීත්, හේරත්ගේ ජීව දත්ත පත්‍රිකාවේ ඔහුව ‘එක්සත් ජාතීන්ගේ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයකු’ ලෙස හඳුන්වයි.

එය රාජ්‍ය ආයතන සහ විදේශීය හවුල්කරුවන් හිතාමතා රවටන දැඩි වැරදි නිරූපණයකි.

5. අධ්‍යයන සැකසුම – ප්‍රශ්නකාරී උපාධි සහ කාලරේඛා

හේරත්ගේ අධ්‍යාපන වාර්තාව ද නොගැළපෙන බව පෙනේ.

නැගෙනහිර ටිමෝරයේ ඔහුගේ සේවයට සමගාමීව, 2001 සහ 2002 අතර පශ්චාත් උපාධි සහතිකයක් සහ පශ්චාත් උපාධියක් සම්පූර්ණ කර ඇති බව ඔහු කියා සිටී.

මෙම කාල රාමුව මෙම අධ්‍යයන සහතිකවල නීත්‍යනුකූලභාවය පිළිබඳ බරපතළ සැකයන් මතු කරයි.

වඩාත් කරදරකාරී වන්නේ කිසිදු සත්‍යාපිත අපේක්ෂක උපාධියක් නොමැති වීමයි.

බොහෝ පශ්චාත් උපාධි වැඩසටහන් සඳහා එය පූර්ව අවශ්‍යතාවයකි.

“මෙම විෂමතා වහාම සත්‍යාපනය කළ යුතුයි. ව්‍යාජ ලෙස සකස් කර ඇත්නම්, මෙය අධ්‍යයන වංචාවක් විය හැකියි,” යනුවෙන් අධ්‍යයන සහතික විශේෂඥයෙක් පැවසීය.

උසස් තනතුරු කමිටුවේ සමහර සාමාජිකයන් පවසන්නේ මෙය තවදුරටත් ඔහු තනතුරට යෝග්‍ය ද යන්න ගැන ප්‍රශ්නයක් නොවන අතර මෙය අපරාධ නීති කඩ කිරීම ගැන ගැටළුවක් බවයි.