October 30, 2025

එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් සහ චීන ජනාධිපති ෂී ජින්පින් බුසාන් හි අද පැවැත්වෙන ආසියා-පැසිෆික් ආර්ථික සහයෝගීතා (APEC) සමුළුවට සමගාමීව හමුවීමට නියමිතව තිබේ.

උත්සන්න වන වෙළඳ ගැටුම් සහ ගෝලීය ආර්ථික අවිනිශ්චිතතාවන් මධ්‍යයේ දිග හැරෙන ඉහළ මට්ටමේ හමුවක් ලෙස විචාරකයෝ මෙම හමුව හඳුන්වති.

වසර හයකට පසු නායකයන් දෙදෙනා අතර සිදුවන පළමු හමුව මෙයයි.

නායකයන් දෙදෙනා අවසන් වරට මුහුණට මුහුණ හමුවුණේ ට්‍රම්ප්ගේ පළමු ධුර කාලය තුළය.

එක්සත් ජනපද නිලධාරීන්ට අනුව ඔවුන්ගේ මෙම නව සම්බන්ධතාව, මෑත මාසවල බිඳ වැටුණු බිඳෙනසුලු වෙළඳ ගිවිසුමක් නැවත ගොඩනැගීම අරමුණු කරයි.

සබඳතා ස්ථාවර කිරීම සඳහා ‘සැළකිව යුතු රාමුවක්’ අවශ්‍ය බව වොෂින්ටනය සංඥා කිරීමත් සමඟ දෙපාර්ශ්වයම ප්‍රවේශමෙන් නමුත් බලාපොරොත්තු සහගතව සාකච්ඡාවලට එළඹෙමින් සිටිති.

එක්සත් ජනපද භාණ්ඩාගාර ලේකම් ස්කොට් බෙසන්ට් පැවසුවේ දුර්ලභ ඛනිජ අපනයන සඳහා චීනයේ සැලසුම් කළ සීමා කිරීම් ප්‍රමාද කිරීමට සාකච්ඡාකරුවන් කටයුතු කරමින් සිටින බවත්, එය ලොව පුරා කර්මාන්ත අවුල් කළ හැකි පියවරක් බවත්ය.

ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, බීජිනය අමෙරිකානු ගොවීන් කෙරෙහි හොඳ හිතේ සංකේතාත්මක ඉඟියක් ලෙස එක්සත් ජනපද සෝයා බෝංචි මිලදී ගැනීම නැවත ආරම්භ කරනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.

මෙම මස මුලදී බීජිනය විසින් දුර්ලභ ඛනිජ අපනයන සඳහා දැඩි සීමාවන් පැනවීමට යෝජනා කිරීමෙන් පසුව දිගු කලක් තිස්සේ පැවති නිද්‍රාශීලී වෙළඳ යුද්ධය නැවත ඇවිළුණි.

ට්‍රම්ප් චීන අපනයන සඳහා 100% තීරුබදු සහ චීනයට නියම කර ඇති එක්සත් ජනපද මෘදුකාංග සමඟ සාදන ලද භාණ්ඩ සඳහා ඇති විය හැකි සීමාවන්ට තර්ජනය කිරීමෙන් පළිගත්තේය.

මෙවැනි තත්ත්වයක් තිබියදීත් ට්‍රම්ප් ගිවිසුමක් පිළිබඳ ශුභවාදී බවක් ප්‍රකාශ කර ඇත.

තීරුබදු සහ වෙළඳාමෙන් ඔබ්බට, ට්‍රම්ප්-ෂී සාකච්ඡා, එක්සත් ජනපද තහනමකට මුහුණ දී සිටින චීනයට අයත් යෙදුම වන TikTok කෙරෙහි ද ස්පර්ශ විය හැකිය.

මේ කාරණය සම්බන්ධයෙන් අවසන් ගිවිසුමක් ෂී සමඟ සෘජුවම අත්සන් කළ හැකි බව ට්‍රම්ප් ඉඟි කළේය.

මෙම සතියේ රැස්වීම ඉදිරි වසර තුළ සිදුවිය හැකි හමුවල පළමුවැන්න විය හැකි බවත්, අන්‍යෝන්‍ය සංචාර ඇතුළත් විය හැකි බවත්, දෙපාර්ශ්වයම එක් වරක් පැවැත්වෙන සමුළුවකට වඩා දිගු සාකච්ඡා ක්‍රියාවලියක් අපේක්ෂා කරන බවට ලකුණක් සනිටුහන් කරන බවත් ධවල මන්දිරය පෙන්වා දී ඇත.

වොෂින්ටනය සහ බීජිං අතර පෙර පැවති තීරුබදු සහ දුර්ලභ ඛනිජ ගිවිසුම් බොහොමයක් නොවැම්බර් 10 වැනිදා කල් ඉකුත් වීමට නියමිත අතර, එය මෙම රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික වටයට හදිසි බවක් එක් කරයි.

එම ගනුදෙනු මගින් මීට පෙර ‘පළිගැනීමේ’ තීරුබදු එක්සත් ජනපද පැත්තෙන් 55%ක් සහ චීනයෙන් 10%ක් දක්වා අඩු කර ඇති අතර, මෝටර් රථවල සිට ප්‍රහාරක ජෙට් යානා දක්වා කර්මාන්ත සඳහා අත්‍යවශ්‍ය දුර්ලභ ඛනිජ චුම්බක ප්‍රවාහය නැවත ආරම්භ කර ඇත.

තීරුබදු ආපසු හැරවීම්, එක්සත් ජනපද තාක්‍ෂණය සඳහා අපනයන පාලනයන් සඳහා සහන සහ චීන යාත්‍රා සඳහා පනවා ඇති නව වරාය ගාස්තු ඉවත් කිරීම චීනය අපේක්ෂා කරයි.

බුසාන් රැස්වීම ට්‍රම්ප්ගේ දින පහක ආසියානු සංචාරය අවසන් කරනු ඇත.

එහිදී ඔහු දුර්ලභ ඛනිජ සැපයුම් දාම විවිධාංගීකරණය කිරීම සහ චීනය මත යැපීම අඩු කිරීම අරමුණු කරගත් ජපානය සහ අග්නිදිග ආසියානු රටවල් සමඟ ගිවිසුම් අත්සන් කළේය.

තායිවානය සම්බන්ධයෙන් ආතතීන් විශාල ලෙස මතුවෙමින් පවතින අතර, චීන රාජ්‍ය මාධ්‍ය මෑතකදී ඒ අසල H-6K බෝම්බ හෙලන අභ්‍යාස ප්‍රදර්ශනය කළේය.

එක්සත් ජනපදය තායිවානයේ ආරක්ෂාව සඳහා තම කැපවීම නැවත අවධාරණය කර ඇති අතර, ආර්ථික ගිවිසුමක් සඳහා වොෂින්ටනය තම ආරක්ෂක අවශ්‍යතා පාවා නොදෙන බවට රාජ්‍ය ලේකම් මාර්කෝ රුබියෝ සහතික විය.

රැස්වීමට පෙර බීජිනය සහනදායක සටහනක් තැබීය.

‘ධනාත්මක ප්‍රතිඵල’ සඳහා චීනය එක්ව කටයුතු කිරීමට කැමැත්තෙන් සිටින බව විදේශ අමාත්‍යාංශ ප්‍රකාශක ගුඕ ජියාකුන් බදාදා පැවසීය.