අනාරක්ෂිත ලිංගික හැසිරීම් හා මත්ද්‍රව්‍ය ආශ්‍රිත හැසිරීම්වල නියැලෙන පුද්ගලයන් 150,000කට අධික සංඛ්‍යාවක් සිටින බවට සෞඛ්‍ය බලධාරීන් අනතුරු අඟවා තිබේ.

මේ සඳහා ක්ෂණික මැදිහත්වීමක් නොමැති නම්, ඉදිරි වසරවලදී රට තුළ HIV සහ ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණය වන ආසාදනවල තියුණු වැඩිවීමක් දැකිය හැකි බවට විශේෂඥයෝ බිය පළ කරති.

සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය යටතේ ඇති ජාතික ලිංගාශ්‍රිත රෝග/ඒඩ්ස් පාලන වැඩසටහනට අනුව, රට පුරා අධි අවදානම් සහිත පුද්ගලයන් 127,511ක් හඳුනාගෙන ඇත.

මෙයට කාන්තා ලිංගික ශ්‍රමිකයන්, පිරිමින් සමඟ ලිංගිකව හැසිරෙන පිරිමින්, මත්ද්‍රව්‍ය එන්නත් කරන පුද්ගලයන්, බීච් බෝයිස් සහ සංක්‍රාන්ති ලිංගික කාන්තාවන් ඇතුළත් වේ.

වෛද්‍ය සහ සිවිල් අයිතිවාසිකම් වෛද්‍යවරුන්ගේ වෘත්තීය සමිති සන්ධානයේ සභාපති වෛද්‍ය චමල් සංජීව අවධාරණය කළේ, අනාරක්ෂිත ලිංගික ක්‍රියාකාරකම් හේතුවෙන් කාන්තා ලිංගික ශ්‍රමිකයන් 35,000ක්, පිරිමින් සමඟ ලිංගිකව හැසිරෙන පිරිමින් 80,000ක්, මත්ද්‍රව්‍ය එන්නත් කරන්නන් 3,011ක්, බීච් බෝයිස් 6,000ක් සහ සංක්‍රාන්ති ලිංගික කාන්තාවන් 3,500ක් HIV/AIDS සහ අනෙකුත් ලිංගාශ්‍රිත රෝග සඳහා ඉහළ අවදානමක් ඇති බවයි.

ඔහු පැවසුවේ දැනට 6,000ක් පමණ HIV/AIDS සමඟ ජීවත් වන බවයි.

බස්නාහිර පළාතේ සහ ගාල්ල, මහනුවර, කුරුණෑගල, අනුරාධපුර, මාතර සහ බදුල්ල යන ප්‍රදේශවලින් ද ඉහළ ආසාදන අනුපාතයක් වාර්තා වී ඇති බව ඔහු සඳහන් කළේය.

ඉහළ අවදානම් කණ්ඩායම් අතර සිටින සංක්‍රාන්ති ලිංගික කාන්තාවන්ගෙන් 13.3% සිෆිලිස් ධනාත්මක වී ඇති අතර 1.4% HIV සඳහා ගොදුරු වී ඇත.

කාන්තා ලිංගික ශ්‍රමිකයන් 3.2% සිෆිලිස් සඳහාත් 1.8% HIVසඳහාත් ධනාත්මකය.

පිරිමින් සමඟ ලිංගිකව හැසිරෙන පිරිමින් 2.9% සිෆිලිස් සඳහාත්1.5% HIV සඳහාත් ධනාත්මක බව වාර්තා වේ.

බීච් බෝයිස් කාණ්ඩයේ අය HIV හෝ සිෆිලිස් අනාවරණය වී නොමැති නමුත් අවදානම් සහිත තත්ත්වයක සිටී.

2024 දී, HIV ආසාදිත පුද්ගලයන් 39,547ක් ජීවත් වූ අතර, 25,969ක් ඔවුන්ගේ තත්ත්වය පිළිබඳ දැනුවත් අයයි.

HIV පරීක්ෂණ මිලියන 1.2කට වඩා සිදු කරන ලද අතර, අධි අවදානම් කණ්ඩායම් අතර කොන්ඩම් 593,000කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් බෙදා දෙන ලදී.

2025 පළමු කාර්තුවේදී, HIV ආසාදිත පුද්ගලයන් 5,700ක් සිටි අතර, ඒඩ්ස් ආශ්‍රිත මරණ 10ක්, නව ආසාදන 500කට වඩා අඩු සංඛ්‍යාවක් සහ වැඩිහිටි HIV ව්‍යාප්තිය (වයස අවුරුදු 15-49) 0.1% කින් වාර්තා විය.

වයස අවුරුදු 15-24 අතර පිරිමින් 30ක් සහ කාන්තාවන් දෙදෙනෙකු HIV ආසාදිතයන් ලෙස වාර්තා විය.

ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය අනුව සමුච්චිත රෝගීන් අතර පිරිමින් 5,190ක්, කාන්තාවන් 1,550ක් සහ සංක්‍රාන්ති ලිංගික පුද්ගලයන් 19ක් ඇතුළත් වේ.

පාසල්වල ශක්තිමත් ලිංගික අධ්‍යාපනයේ අවශ්‍යතාව සහ අනාරක්ෂිත ලිංගික භාවිතයන් මැඩපැවැත්වීම සඳහා පියවර ගන්නා ලෙස වෛද්‍ය සංජීව ඉල්ලා සිටියේය.

දැනුවත්භාවය, ආරක්ෂාව සහ මුල් පරීක්ෂාව වැඩි නොකළහොත්, ඉදිරි වසරවලදී ශ්‍රී ලංකාව HIV සහ ලිංගාශ්‍රිත රෝගීන්ගේ බරපතළ වැඩිවීමේ අවදානමක් ඇති බවට සෞඛ්‍ය බලධාරීහු අනතුරු අඟවති.