2022 මැතිවරණයෙන් පරාජයට පත්වීමෙන් පසු බලයේ රැඳී සිටීම සඳහා කුමන්ත්‍රණය කිරීමේ චෝදනාවට වරදකරු වූ බ්‍රසීලයේ හිටපු ජනාධිපති ජෙයාර් බොල්සොනාරෝට වසර 27යි මාස 3ක සිර දඬුවමක් නියම වී තිබේ.

බ්‍රසීලයේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිසුරුවරුන් පස් දෙනෙකුගෙන් යුත් මණ්ඩලයක් විසින් ඊයේ මෙම දඬුවම නියම කරනු ලැබිණි.

එම දඬුවමට එකඟ වූ 70 හැවිරිදි බොල්සොනාරෝ, එරට ඉතිහාසයේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට පහර දීම සම්බන්ධයෙන් වරදකරු වූ පළමු හිටපු ජනාධිපතිවරයා බවට පත් විය.

හමුදා කුමන්ත්‍රණ සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පෙරලා දැමීමට ගත් උත්සාහයන්ගෙන් පිරිහුණු ඉතිහාසයක් ගැන සඳහන් කරමින් බොල්සොනාරෝ වරදකරු කිරීමට ඡන්දය දීමට පෙර විනිසුරු කාමන් ලුසියා පැවසුවේ “මෙම අපරාධ නඩුව බ්‍රසීලය සහ එහි අතීතය, වර්තමානය සහ අනාගතය අතර හමුවීමක් වැනිය,” යනුවෙනි.

දැනට නිවාස අඩස්සියේ සිටින බොල්සොනාරෝ ‘ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ ආයතන ඛාදනය කිරීමේ අරමුණින්’ ක්‍රියා කළ බවට ඕනෑ තරම් සාක්ෂි තිබිණි.

විනිසුරුවන් පස් දෙනාගෙන් හතර දෙනෙක් හිටපු ජනාධිපතිවරයා අපරාධ පහකට වරදකරු කිරීමට ඡන්දය දුන්හ.

එම සන්නද්ධ අපරාධ සංවිධානයකට සහභාගී වීම; ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස අහෝසි කිරීමට උත්සාහ කිරීම; කුමන්ත්‍රණයක් සංවිධානය කිරීම සහ රජයේ දේපළ සහ ආරක්ෂිත සංස්කෘතික වත්කම්වලට හානි කිරීම එම චෝදනායි.

1964 සහ 1985 අතර කාලය තුළ සිය ගණනක් බ්‍රසීල ජාතිකයන් ඝාතනය කළ හමුදා ආඥාදායකත්වය කෙරෙහි තම ප්‍රසාදය කිසි විටෙකත් සඟවා නොගත් හිටපු හමුදා කපිතාන්වරයකු වන බොල්සොනාරෝ වරදකරු කිරීම සිදුවන්නේ ප්‍රංශයේ මැරීන් ල පෙන් සහ පිලිපීනයේ රොඩ්රිගෝ ඩුටර්ටේ ඇතුළු අනෙකුත් අන්ත දක්ෂිණාංශික නායකයන් සඳහා නීතිමය හෙළාදැකීම්වලින් පසුවය.

එය නඩුව පළිගැනීමක් ලෙස ඇතැමුන් හඳුන්වන අතර බ්‍රසීලයට තීරුබදු ඉහළ දැමීම්, සභාපති විනිසුරුවරයාට එරෙහිව සම්බාධක සහ බොහෝ මහාධිකරණ විනිසුරුවරුන් සඳහා වීසා අවලංගු කිරීම මගින් පහර දුන් බොල්සොනාරෝගේ සමීප සගයා වන එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් තවදුරටත් කෝපයට පත් කළ හැකිය.

බොල්සොනාරෝ වරදකරු කිරීම ගැන විමසූ විට, නැවතත් බොල්සොනාරෝට ප්‍රශංසා කරමින් තීන්දුව ‘භයානක දෙයක්’ ලෙස ට්‍රම්ප් හැඳින්වීය.

“මම හිතන්නේ එය බ්‍රසීලයට ඉතා නරකයි,” ඔහු තවදුරටත් පැවසීය.

එක්සත් ජනපදයේ සිට තම පියාට දඬුවම් නියම කිරීම නරඹමින් සිටියදී, බ්‍රසීලියානු කොන්ග්‍රස් සභික එඩුවාඩෝ බොල්සොනාරෝ රොයිටර්ස් පුවත් සේවයට පැවසුවේ ට්‍රම්ප් බ්‍රසීලයට සහ එහි මහාධිකරණ විනිසුරුවරුන්ට තවදුරටත් සම්බාධක පැනවීම සළකා බලනු ඇතැයි තමන් අපේක්ෂා කරන බවයි.

එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය ලේකම් මාර්කෝ රුබියෝ X සමාජ මාධ්‍ය වෙදිකාවේ සටහනක් තමබින් අධිකරණය ‘අසාධාරණ ලෙස තීන්දුවක් දී ඇති’ බව පැවසූ අතර, “එක්සත් ජනපදය මෙම දඩයමට ඒ අනුව ප්‍රතිචාර දක්වනු ඇත” යනුවෙන් ද පැවසීය.

තීන්දුව ඒකමතික නොවූ අතර, විනිසුරු ලුයිස් ෆක්ස් හිටපු ජනාධිපතිවරයා සියලු චෝදනාවලින් නිදහස් කර අධිකරණයේ අධිකරණ බලය ප්‍රශ්න කළේය.

එම තනි ඡන්දයෙන් තීන්දුවට අභියෝග කිරීමට මාවතක් විවෘත කළ හැකි අතර, මෙම නඩු විභාගයේ නිගමනය 2026 ඔක්තෝබර් ජනාධිපතිවරණයට ආසන්නයේ ලැබිය හැකිය.

තනතුරට තරඟ කිරීමට තහනම් කර තිබියදීත් බොල්සොනාරෝ නැවත නැවතත් පවසා ඇත්තේ, තමන් එම මැතිවරණයේ අපේක්ෂකයකු වන බවයි.