August 13, 2025

තොරතුරු හා සන්නිවේදන තාක්ෂණයන්හි ගෝලීය සම්බන්ධීකරණ කටයුතු සිදුකරන එක්සත් ජාතීන්ගේ ආයතනය වන අන්තර්ජාතික විදුලි සංදේශ සංගමයේ (ITU) වාර්තාවල ශ්‍රී ලංකාව නමින් චන්ද්‍රිකාවක් ලියාපදිංචි කර නොමැති බව අමාත්‍ය නලින්ද ජයතිස්ස ඊයේ (12) පැවසීය.

සතිපතා කැබිනට් මණ්ඩල සාකච්ඡාවේදී අදහස් දක්වමින් අමාත්‍යවරයා පැහැදිලි කළේ, චන්ද්‍රිකාවක් දියත් කිරීම සඳහා ITU හි සම්මත ක්‍රියා පටිපාටියට අදියර තුනක් ඇතුළත් වන බවයි. එනම්, සැලසුම් කළ චන්ද්‍රිකා ජාලයේ තාක්ෂණික තොරතුරු ඉදිරිපත් කිරීම, බාහිර මැදිහත්වීම් වළක්වාගැනීම සඳහා අනෙකුත් සාමාජික රටවල් සමඟ සම්බන්ධීකරණය කිරීම සහ ලියාපදිංචිය හා අන්තර්ජාතික පිළිගැනීම සඳහා අවසාන පරාමිතීන් දැනුම්දීම යි. මෙම ක්‍රියාවලිය සාමාන්‍යයෙන් වසර තුනක් සහ හතක් අතර කාලයක් ගතවේ.

“ITU හි සාමාජිකයෙක් වන ශ්‍රී ලංකාවේ විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිසමට භූ ස්ථාවර කක්ෂීය ස්ථාන දෙකක් අයත් වෙනවා. එනම්, – 121.5°E සහ 50°E. මෙම ස්ථාන ශ්‍රී ලංකාව සඳහා වෙන්කර ඇති අතර, ඇෆ්ගනිස්ථානය, කිර්ගිස්තානය, මෝල්ඩෝවා, නේපාලය, ටජිකිස්තානය සහ රුමේනියාව වැනි අනෙකුත් රටවලට ද බාධාවකින් තොරව ඒවායේ ක්‍රියාත්මක වෙන්න පුළුවන්” ඔහු පැවසීය.

ITU දත්ත වලට අනුව, මෙම කක්ෂීය ස්ථානවල ‘ශ්‍රී ලංකාව’ නමින් දියත් කළ චන්ද්‍රිකාවක් දැනට නොමැති බව ඇමැතිවරයා අනාවරණය කළේය.

‘සුප්‍රීම්සැට් වන්’ නම් චන්ද්‍රිකාවක් සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂා කිරීම් සිදුකළ බවත්, පසුව එය ‘චයිනාසැට් ටූ’ ලෙස නම් කරන ලද බවක් වාර්තා වන නමුත් ITU වාර්තාවල එවැනි කිසිදු නමක් දක්නට නොලැබෙන බවත් අමාත්‍ය ජයතිස්ස වැඩිදුරටත් සඳහන් කළේය.

ශ්‍රී ලංකාවේ වෙන් කරන ලද කක්ෂීය ස්ථානවල ක්‍රියාත්මක වන කිසිදු චන්ද්‍රිකාවකින් කිසිදු ක්‍රියාකාරකමක් ITU වාර්තාවලින් නොපෙන්වන බව අමාත්‍යවරයා නැවත අවධාරණය කළේය.