July 6, 2025

දිගු කලක් ප්‍රමාද වූ ද්‍රව ස්වභාවික වායු (LNG) ටෙන්ඩරය ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලය විසින් චීන සමාගමකට ප්‍රදානය කර තිබේ.

දේශපාලන හා පරිපාලන ප්‍රමාදයන් හේතුවෙන් වසර ගණනාවක් තිස්සේ අපැහැදිලිව පැවති ව්‍යාපෘතිය නැවත පණ ගන්වා ඇති බව විදුලිබල මණ්ඩල සභාපති සහ බලශක්ති අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් මහාචාර්ය උදයංග හේමපාල විසින් තහවුරු කරන ලදී.

ප්‍රථම වරට 2021 පෙබරවාරි මාසයේදී විවෘත කළ ඉතා මතභේදාත්මක මෙම ටෙන්ඩරය 2021 ජුනි මාසයේදී වසා දැමිණි.

සම්බන්ධිත නැංගුරම් පද්ධතියක් සමඟින් කෙරවලපිටියේ අක්වෙරළේ පාවෙන ගබඩා නැවත වායුකරණ ඒකකයක් (FSRU) සහ LNG නල මාර්ගයක් සංවර්ධනය කිරීම ව්‍යාපෘතියට ඇතුළත් වේ.

ගෑස් උපයෝගීතා ප්‍රධාන සැලැස්ම කමිටුව විසින් සමාලෝචනය කරන තෙක් හිටපු පරිපාලනය විසින් ව්‍යාපෘතිය අත්හිටුවන ලදී.

විදුලි බල මණ්ඩල ආරංචි මාර්ගවලට අනුව දැන් ටෙන්ඩර් ක්‍රියාවලිය අවසන් කිරීමේ අවසන් අදියරේ පවතී.

විනිවිදභාවය සහ ශ්‍රී ලංකාවේ දිගුකාලීන බලශක්ති උපාය මාර්ගය සමඟ ව්‍යාපෘතියේ පෙළගැස්ම පිළිබඳ පෙර ගැටළු තිබියදීත්, චීන සමාගම කොන්ත්‍රාත්තුව සුරක්ෂිත කිරීමට සූදානම් බව අභ්‍යන්තර ආරංචි මාර්ග පෙන්වා දෙයි.

ලංවිම සභාපති සහ බලශක්ති අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් මහාචාර්ය උදයංග හේමපාල සඳහන් කළේ මෙය අවසන් කිරීමට පෙර සියලු ක්‍රියාපටිපාටි පියවර නිසි ලෙස අනුගමනය කළ බවයි.

මේ අතර, ඉන්දියාවේ පෙට්‍රොනෙට් එල්එන්ජී සමාගම විසින් ඉදිරිපත් කළ තරඟකාරී යෝජනාව සැළකිව යුතු ප්‍රගතියක් ලබාගෙන නොමැති අතර, එය මුලින් රටේ බලශක්ති අවශ්‍යතා සඳහා කෙටිකාලීන විසඳුමක් ලෙස ඉදිරිපත් කර තිබිණි.

මහාචාර්ය හේමපාල පැවසුවේ පෙට්‍රොනෙට් යෝජනාව ඇගයීමට ලක්ව ඇති අතර වත්මන් පරිපාලනය යටතේ නව තක්සේරුවකට යටත් කෙරෙන බවයි.

ව්‍යාපෘතිය ඉවත් කිරීමට තවමත් තීරණයක් ගෙන නොමැති බව ඔහු පැවසීය.

රජයෙන් රජයට එකඟතාවකින් යුත් මෙම යෝජනාවෙන්, විදුලිබල මිලදී ගැනීමේ ගිවිසුමට සංශෝධන සහිතව, LTL ට්‍රාන්ස්ෆෝමර්ස් සමාගමේ අනුබද්ධිත සමාගමක් වන ලක්දනවි සමාගම හරහා LNG ප්‍රසම්පාදනය සහ යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය අපේක්ෂා කෙරේ.

මිල අධික, දූෂිත උදුන තෙල් සහ ඩීසල් බලාගාරවලින් LNG වෙත මාරුවීමේ උත්සාහයන් වේගවත් කරමින් සිටින අතරතුර මෙම ටෙන්ඩර් ප්‍රදානය සිදු වේ.

එය පිරිසිදු හා වඩා ලාභදායී විකල්පයක් ලෙස සැලකේ.

2023 ජූලි මාසයේදී කැබිනට් සංදේශයක් මගින් රටේ LNG ප්‍රසම්පාදන ක්‍රියාවලිය පිළිබඳ ගැඹුරු නැවත විශ්ලේෂණයක අවශ්‍යතාව අවධාරණය කරන ලද අතර, ඉල්ලුම ප්‍රක්ෂේපණ සහ අංශ සම්බන්ධීකරණයේ අඩුපාඩු සටහන් කරන ලදී.

ශ්‍රී ලංකාවේ LNG අංශය මතභේදයට ලක්ව ඇත්තේ විශේෂයෙන් නිව් ෆෝට්‍රස් එනර්ජි සමඟ අක්වෙරළ LNG පර්යන්තයක් සංවර්ධනය කිරීම සඳහා 2021 දී ඇණහිටුණු ගිවිසුමෙන් පසුවය.

2022 දී රජයේ වෙනසක් සිදු වූ පසු එම ගනුදෙනුව ද අත්හිටුවන ලදී.

විදුලි බල මණ්ඩලයට අනුව, 2020-2023 සිට සාමාන්‍ය LNG මිල ගණන් බ්‍රෙන්ට් දර්ශකයේ ඩොලර් 9.6ක් සහ හෙන්රි හබ් හි $ 8.2ක් විය.

දිගුකාලීන උත්පාදන පුළුල් කිරීමේ සැලැස්ම ප්‍රක්ෂේපිත LNG මිල ලෙස ඩොලර් 11.2 භාවිත කරයි.

LNG ලබා ගැනීම වසර තුනකින් ප්‍රමාද කිරීමෙන් පිරිවැය ඩොලර් මිලියන 304කින් පමණ වැඩි විය හැකි අතර, එය ශ්‍රී ලංකාවේ බලශක්ති සංක්‍රාන්තිය සඳහා කාලෝචිත ලෙස ක්‍රියාත්මක කිරීමේ වැදගත්කම ඉස්මතු කරයි.