එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් විසින් පනවන ලද බොහෝ තීරුබදු නීති විරෝධී බව එක්සත් ජනපද අභියාචනාධිකරණයක් තීන්දු කර තිබේ.

විචාරකයන් පවසන්නේ එය ඔහුගේ විදේශ ප්‍රතිපත්ති න්‍යාය පත්‍රය උඩු යටිකුරු කළ හැකි නීතිමය ගැටුමක් ඇති කරන බවයි.

මෙම තීන්දුව ට්‍රම්ප් විසින් ලොව පුරා බොහෝ රටවල් මත පනවා ඇති ‘අන්‍යෝන්‍ය’ තීරුබදුවලට බලපාන අතර චීනය, මෙක්සිකෝව සහ කැනඩාව මත පනවා ඇති අනෙකුත් තීරුබදු වලටද බලපායි.

7-4 තීන්දුවකින්, ෆෙඩරල් පළාත සඳහා වන එක්සත් ජනපද අභියාචනාධිකරණය හදිසි ආර්ථික බලතල පනතක් යටතේ තීරුබදු අවසර දී ඇති බවට ට්‍රම්ප්ගේ තර්කය ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර, ඒවා ‘නීතියට පටහැනි බැවින් අවලංගු’ බව ප්‍රකාශ කළේය.

නඩුව විභාග කරන ලෙස ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් ඉල්ලා සිටීමට පරිපාලනයට කාලය ලබා දීම සඳහා ඔක්තෝබර් 14 වැනිදා දක්වා තීන්දුව ක්‍රියාත්මක නොවේ.

“ඉදිරියට යෑමට ඉඩ දුන්නොත්, මෙම තීරණය වචනාර්ථයෙන් අමෙරිකා එක්සත් ජනපදය විනාශ කරනු ඇත.” යනුවෙන් ට්‍රම්ප් අභියාචනාධිකරණය තීන්දුව විවේචනය කරමින් ඔහුගේ ට්රූත් වේදිකාවේ පැවසීය.

“අද ඉතා පක්ෂග්‍රාහී අභියාචනාධිකරණයක් අපගේ තීරුබදු ඉවත් කළ යුතු බව වැරදියට ප්‍රකාශ කළත් අවසානයේ අමෙරිකා එක්සත් ජනපදය ජයග්‍රහණය කරන බව ඔවුන් දනී. මෙම තීරුබදු කවදා හෝ ඉවත් වුවහොත්, එය රටට සම්පූර්ණ ව්‍යසනයක් වනු ඇත. එය අපව මූල්‍යමය වශයෙන් දුර්වල කරනු ඇති අතර, අප ශක්තිමත් විය යුතුය,” ඔහු ලිවීය.

අසාමාන්‍ය තර්ජනවලට එරෙහිව ක්‍රියා කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ලබා දෙන අන්තර්ජාතික හදිසි ආර්ථික බලතල පනත (IEEPA) යටතේ ට්‍රම්ප් තීරුබදු සාධාරණීකරණය කර තිබිණි.

වෙළඳ අසමතුලිතතාවයක් එක්සත් ජනපද ජාතික ආරක්ෂාවට හානිකර බව තර්ක කරමින් ට්‍රම්ප් වෙළඳාම සඳහා ජාතික හදිසි අවස්ථාවක් ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත.

නමුත් තීරුබදු පැනවීම ජනාධිපතිවරයාගේ වරම තුළ නොමැති බවත්, බදු නියම කිරීම ‘මූලික කොංග්‍රස් බලයක්’ බවත් අධිකරණය තීන්දු කළේය.

ෆෙඩරල් පළාත සඳහා වූ එක්සත් ජනපද අභියාචනාධිකරණය සිය තීන්දුවේදී ට්‍රම්ප්ගේ හදිසි ආර්ථික බලතල යටතේ තීරුබදු අවසර දී ඇති බවට කළ තර්කය ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර, බදු ‘නීතියට පටහැනි බැවින් අවලංගු’ බව පැවසීය.

පිටු 127 කින් යුත් තීන්දුවේ සඳහන් වන්නේ හදිසි ආර්ථික බලතල යටතේ “තීරුබදු (හෝ එහි සමාන පද කිසිවක්) සඳහන් නොකරන බවත්, ජනාධිපතිවරයාගේ තීරුබදු පැනවීමේ බලය පිළිබඳ පැහැදිලි සීමාවන් අඩංගු ක්‍රියා පටිපාටි ආරක්ෂණ නොමැති බවත්” ය.

එබැවින් බදු සහ තීරුබදු පැනවීමේ බලය කොංග්‍රසයට අයත් වන බව අධිකරණය තීන්දු කළ අතර, හදිසි ආර්ථික බලතල යටතේ මෙය අභිබවා යන්නේ නැත.

1977 දී කොංග්‍රසය නීතිය සම්මත කරන විට, එය “එහි අතීත භාවිතයෙන් ඉවත් වී ජනාධිපතිවරයාට තීරුබදු පැනවීමට අසීමිත බලයක් ලබා දීමට” අදහස් කර ඇති බව අධිකරණය සඳහන් කළේය.

මෙම තීන්දුව පැමිණෙන්නේ කුඩා ව්‍යාපාර සහ එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය සන්ධානයක් විසින් ගොනු කරන ලද නඩු දෙකකට ප්‍රතිචාර වශයෙනි.

ලෝකයේ සෑම රටකටම පාහේ මූලික 10%ක තීරුබදුවක් මෙන්ම රටවල් ගණනකට’අන්‍යෝන්‍ය’ තීරුබදු පනවමින් අප්‍රේල් මාසයේදී නිකුත් කළ ට්‍රම්ප්ගේ විධායක නියෝගවලට පසුව නඩු ගොනු කරන ලදී.

නවතම වර්ධනයන් අනුව, නඩුව දැන් එක්සත් ජනපද ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට යොමු වීමට බොහෝ දුරට ඉඩ ඇත.

ඉහළම අධිකරණයේ විනිසුරුවරුන් නව දෙනා, නඩුව සළකා බැලීමට එකඟ වන්නේ නම්, ට්‍රම්ප්ගේ පුළුල් තීරුබදු වැඩසටහන ජනාධිපති සීමාව ඉක්මවා යෑමේ තවත් උදාහරණයක් ද නැතහොත් එය නීතියෙන් සහ ජනාධිපති අධිකාරියෙන් ප්‍රමාණවත් ලෙස පදනම් වී තිබේද යන්න කිරා මැන බැලිය හැකිය.

අභියාචනාධිකරණය ජනාධිපතිවරයාට පරාජයක් ලබා දුන්නද, අධිකරණයේ විනිසුරුවන් 11 දෙනාගෙන් තිදෙනෙකු පමණක් රිපබ්ලිකන්වරුන් විසින් පත් කර තිබීම ගැන ධවල මන්දිරය සැනසීමක් ලබා ගත හැකිය.

ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ රිපබ්ලිකන් පත්කිරීම් යටතේ හය දෙනෙකු සිටින අතර, ට්‍රම්ප් විසින්ම තෝරා ගන්නා ලද තිදෙනෙකු ද ඇතුළත් ය.