October 5, 2025

එක්සත් ජනපද සමුද්‍ර ක්ෂීරපායී ආරක්ෂණ පනතේ (MMPA) නීති සම්පාදනයට අනුව සමුද්‍ර ක්ෂීරපායින් සංරක්ෂණය කිරීම සඳහා පියවර ගැනීම සහතික කිරීමට රජය අපොහොසත් වූ බැවින්, ජනවාරි 1 වැනිදා සිට ශ්‍රී ලංකා ධීවර අපනයන එක්සත් ජනපදයට තහනම් කරන බව එක්සත් ජනපද ආයතනයක් නිවේදනය කර තිබේ.

අමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ ජාතික සාගර හා වායුගෝලීය පරිපාලනය (NOAA) විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද වාර්තාවට අනුව, එක්සත් ජනපද සමුද්‍ර ක්ෂීරපායී ආරක්ෂණ පනත යටතේ ධීවර කටයුතු සඳහා අවශ්‍යතා සපුරාලීම සම්බන්ධයෙන් අමෙරිකානු ධීවර කටයුතුවලට සැසඳිය නොහැකි ධීවර කටයුතු හතරක් සොයාගෙන ඇත.

එක්සත් ජනපද ආයතනය විසින් නිර්දේශ නොකරන ධීවර කටයුතු වන්නේ, බිග්අයි ටූනා, නිල් පිහිනුම් කකුළුවන්, මඩ කකුළුවන්, තිත් තුනේ කකුළුවන් සහ ගිලන් දැල්, පැටලෙන දැල්, භාජන සහ උගුල් භාවිතයෙන් අස්වනු නෙළන ලද අනෙකුත් කකුළුවන් ය.

ශ්‍රී ලංකා ධීවර කටයුතුවලදී ගිලන් දැල් ධීවර කටයුතු දෙකක්, වෙරළ මාදැල් ධීවර කටයුතු සහ කකුළු ධීවර කටයුතු සඳහා සෘණ සංසන්දනාත්මක සොයා ගැනීමක් ලබා දී ඇති අතර එමඟින් එම මුහුදු ආහාර හෝ මුහුදු ආහාර නිෂ්පාදන ලබන වසරේ ජනවාරි 1 වැනි දිනෙන් පසු එක්සත් ජනපදයට අපනයනය කළ නොහැක.

ධීවර අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් ආචාර්ය බී. කේ. කෝලිත කමල් ජිනදාස පවසා ඇත්තේ, එක්සත් ජනපද ආයතනය විසින් මතු කරන ලද ගැටළු පිළිබඳ අමාත්‍යාංශය සොයා බලා ශ්‍රී ලංකා ධීවර අපනයන තහනම් කිරීමේ තීරණය ආපසු හැරවීමට ගෙන ඇති පියවර පිළිබඳ වාර්තාවක් ඉදිරිපත් කර ඇති බවයි.

මෑතකදී සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාවල සමුද්‍ර ක්ෂීරපායියකු වන මුහුදු ඩුගොන්ග්, ශ්‍රී ලංකා වෙරළබඩ ප්‍රදේශයේ මියගොස් ඇති බවට අසත්‍ය වාර්තා පළ වූ අතර, සිද්ධිය සැබවින් වාර්තා වී ඇත්තේ ඉන්දියාවෙනි.

“මෙම සත්වයා මුහුදු තණකොළ මත ජීවත් වෙන්නේ. අමාත්‍යාංශය විසින් දියත් කරන ලද පරීක්ෂණවලින් පසුව, ඉන්දියාවේ සිදු වූ සිද්ධිය මත පදනම්ව එය නොමඟ යවන සුළු පුවතක් බව අපට පෙනී ගියා. එම විශේෂිත සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් අපි සුළං වේගය, මුහුදු කාලගුණ දත්ත වැනි තාක්ෂණික තොරතුරු ද ඉදිරිපත් කර තිබෙනවා,” යැයි ලේකම්වරයා අවධාරණය කළේය.

ජාතික ජලජ සම්පත් පර්යේෂණ හා සංවර්ධන ඒජන්සිය (නාරා) සමඟ, ධීවර පීඨයට ක්ෂීරපායී ජනගහනය සහ අපගේ ජලයේ ධීවර කටයුතු නිසා ඇති විය හැකි බලපෑම පිළිබඳ අධ්‍යයනයන් සිදු කිරීමට ද නියම කර ඇති බව ආචාර්ය ජිනදාස පැවසීය.

ශ්‍රී ලංකාවේ කහ වරල් ටූනා මත්ස්‍යයන් අමෙරිකා එක්සත් ජනපදයට අපනයනය කරන ප්‍රධාන නිෂ්පාදනයක් වන අතර, පසුගිය වසරේ එක්සත් ජනපදයට අපනයනය කරන ලද ශ්‍රී ලංකා ධීවර ආදායම අමෙරිකානු ඩොලර් මිලියන 21.25ක් ලෙස වාර්තා විය.

අමෙරිකානු ආයතනය විසින් ඇතැම් ධීවර කටයුතු සඳහා සංසන්දනාත්මක සොයාගැනීම් ප්‍රතික්ෂේප කරන ලද රටවල් 28 අතරට ශ්‍රී ලංකාව ද ඇතුළත් වේ.

එක්සත් ජනපදයේ ජාතික සාගර හා වායුගෝලීය පරිපාලනයට අනුව, ශ්‍රී ලංකාව මත තහනමක් පැනවීමේ තීරණය ගනු ලැබුවේ ඉහළ මට්ටමේ මසුන් ඇල්ලීම් සහිත අධි අවදානම් ආම්පන්න භාවිතය, මසුන් ඇල්ලීම් ප්‍රමාණවත් ලෙස වාර්තා නොකිරීම සහ අපනයන ධීවර කර්මාන්තය සමඟ අන්තර් ක්‍රියා කරන තොග සඳහා සමුද්‍ර ක්ෂීරපායින් මසුන් ඇල්ලීමේ ඉහළ මට්ටම වැනි හේතුවෙනි.