September 14, 2025
ජිනීවාහි එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේදී ඉදිරි සති දෙක තුළ සම්මත කර ගැනීමට නියමිත එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කොමසාරිස් කාර්යාලයේ වරම දීර්ඝ කිරීම සඳහා වන කෙටුම්පත් යෝජනාවක් සමඟ ඉදිරි වසර දෙක සඳහා ශ්‍රී ලංකාව එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කොමසාරිස් කාර්යාලයේ අධීක්ෂණය යටතේ පවතිනු ඇත.
කෙසේවෙතත්, සංහිඳියාව, වගවීම සහ මානව හිමිකම් පිළිබඳ ප්‍රගතිය පිළිබඳ ඊළඟ සවිස්තරාත්මක වාර්තාව එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලය වෙත ඉදිරිපත් කිරීමට නියමිත 2027 සැප්තැම්බර් දක්වා රජයට විවේකයක් ලැබෙනු ඇත.
යෝජනාවේ ප්‍රධාන අනුග්‍රාහකයන් වන්නේ එක්සත් රාජධානිය, කැනඩාව, මලාවි, මොන්ටිනිග්‍රෝ සහ උතුරු මැසිඩෝනියාවයි.
2022 දී ශ්‍රී ලංකා යෝජනාවට සම අනුග්‍රහය දැක්වූ අමෙරිකා එක්සත් ජනපදය පෙබරවාරි මාසයේදී එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලයෙන් ඉවත් විය.
එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කොමසාරිස් කාර්යාලයේ ශ්‍රී ලංකා වගවීමේ ව්‍යාපෘතියේ කාලසීමාව ද යෝජනාව මගින් දීර්ඝ කෙරේ.
මෙම ව්‍යාපෘතිය යනු ශ්‍රී ලංකාවේ මානව හිමිකම් දැඩි ලෙස උල්ලංඝනය කිරීම් හෝ අන්තර්ජාතික මානුෂීය නීතිය බරපතළ ලෙස උල්ලංඝනය කිරීම් සඳහා අනාගත වගවීමේ ක්‍රියාවලීන් සඳහා විය හැකි උපාය මාර්ග සංවර්ධනය කිරීමට සහ නිසි අධිකරණ බලයක් ඇති සාමාජික රටවල් ඇතුළුව අදාළ අධිකරණ සහ අනෙකුත් ක්‍රියාමාර්ග සඳහා සහාය වීමට සාක්ෂි රැස් කිරීමේ යාන්ත්‍රණයකි.
නව යෝජනාව මගින් රජයේ දූෂණ විරෝධී උත්සාහයන් මෙන්ම දශක ගණනාවක් තිස්සේ පැවති ජාතිවාදී දේශපාලනය සහ රට තුළ පැවති ජනවාර්ගික ගැටුම් හේතුවෙන් ඇති වූ හානි සහ දුක් වේදනා පිළිගන්නා අතර, ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත අවලංගු කර අන්තර්ජාල ආරක්ෂණ පනත සංශෝධනය කිරීමේ හදිසි අවශ්‍යතාව ඉස්මතු කරයි.
ශ්‍රී ලංකාවේ සමූහ මිනීවළවල් හඳුනා ගැනීම සඳහා යෝජනාව මගින් අවධානය යොමු කරන අතර ප්‍රමාණවත් සම්පත් සමඟ අඛණ්ඩ කටයුතු සැපයීමේ අවශ්‍යතාව සහ අතුරුදහන් වූවන් පිළිබඳ කාර්යාලයේ ස්වාධීන හා ඵලදායී ක්‍රියාකාරිත්වයේ වැදගත්කම ද අවධාරණය කරයි.
අන්තර්ජාතික ප්‍රමිතීන්ට අනුකූලව භූමදාන කටයුතු සිදු කිරීම සඳහා ප්‍රමාණවත් මූල්‍ය, මානව සහ තාක්ෂණික සම්පත් සහතික කිරීම සඳහා අන්තර්ජාතික සහාය කල්තියා ලබා ගැනීමට මෙන්ම මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීම් මෙන්ම පාස්කු ඉරිදා බෝම්බ ප්‍රහාර පිළිබඳ සමහර සංකේතාත්මක සිද්ධීන් විමර්ශනය කර නඩු පවරන අතරතුර ධාරිතාව ශක්තිමත් කිරීම සඳහා අන්තර්ජාතික සහාය ලබා ගැනීමට ද යෝජනාව මගින් රජයෙන් ඉල්ලා සිටී.
ස්වාධීන මහජන නඩු පවරන ආයතනයක් පිහිටුවීම සඳහා රජය දක්වන කැපවීම අගය කරමින් එය සම්පූර්ණයෙන්ම ස්වාධීන, ඵලදායී සහ ශක්තිමත් විය යුතු බව ඉල්ලා සිටින අතර, පසුගිය දශකවල සිදු කරන ලද මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීම් සහ අන්තර්ජාතික මානුෂීය නීතිය උල්ලංඝනය කිරීම් සම්බන්ධයෙන් ස්වාධීන විශේෂ උපදේශකයකු සහිත අධිකරණ යාන්ත්‍රණයක් නිර්මාණය කිරීම සළකා බැලීමට එම යෝජනාව රජය දිරිමත් කරයි.
