ළමා නිවාස වැනි ස්ථානවල සිටින දරුවන්ට සිදුවන අපයෝජන සහ නොසැළකිලි ඉහළ යෑම හේතුවෙන් රජය නව නීතියක් යෝජනා කිරීමට තීරණය කර ඇත.

නව නීතියට ප්‍රධාන හේතුව නිවාසවල සිටින දරුවන්ට නිසි ලෙස නොසැළකීම පිළිබඳ ලැබෙන පැමිණිලි ඉහළ යෑම බව ජාතික ළමා ආරක්ෂණ අධිකාරියේ සභාපතිනි ප්‍රීති ඉනෝකා රණසිංහ පැවසුවාය.

2020 දී පරිවාස හා ළමාරක්ෂක සේවා දෙපාර්තමේන්තුව සහ ජනලේඛන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් කරන ලද අධ්‍යයනයකින් ශ්‍රී ලංකාවේ විධිමත් හදා වඩා ගැනීමේ නීතියක හදිසි අවශ්‍යතාව ඉස්මතු වූ බව වාර්තා වේ.

අනාථ නිවාසවල ආයතනගත කරන ලද බොහෝ දරුවන්ට මව්පියන් දෙදෙනාම හෝ එක් අයකු සිටින බව හෙළි වී ඇති අතර, මෙයින් පෙන්නුම් කළේ ඔවුන් අනාථ දරුවන් නොවන බවයි.

මෙම දරුවන් අක්‍රිය පවුල් ඒකක හේතුවෙන් ළමා නිආවස වැනි ආයතනවල ජීවත් වූ අතර, ඊට දායක වූ ප්‍රධාන සාධකයක් වූයේ දරිද්‍රතාවයි.

මෙම පවුල්වලට බොහෝ විට ඔවුන්ගේ ගැටළු විසඳීමට උපකාර කිරීම සඳහා උපදේශකයන්, මග පෙන්වීම, සැලසුම් කළ සහාය හෝ අධීක්ෂණයක් නොමැති බව අධ්‍යයනයෙන් තවදුරටත් අවධාරණය කරන ලදී.

මෙම දත්තවලින් පෙනී ගියේ දරුවන් අනාථ වීමට වඩා පවුලේ අක්‍රියතාව හේතුවෙන් බොහෝ විට ආයතනිකකරණය වී ඇති බවත්, එය විකල්ප පවුල් පාදක රැකවරණයක අවශ්‍යතාව අවධාරණය කළ බවත්ය.

ඊට අමතරව, සුනාමි විශේෂ විධිවිධාන නීතියට හදා වඩා ගැනීමේ පියවර ඇතුළත් වන අතර, එය අවසන් සුනාමියෙන් පීඩාවට පත් වූ දරුවාට වයස අවුරුදු 21ක් වූ විට කල් ඉකුත් වේ.

ඒ අනුව ශ්‍රී ලංකාවට හදා වඩා ගැනීමේ රැකවරණය පාලනය කිරීම සඳහා කිසිදු නීතියක් නොමැති වේ.

නව විධිමත් නීති රාමුව මඟින් දරුවන්ට තම ජීව විද්‍යාත්මක පවුලෙන් ඉවත් වී හදා වඩා ගන්නා පවුලක් සමඟ ජීවත් වීමට පහසුකම් සැළසෙනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.

නීතියෙන් සහෝදර සහෝදරියන් එකට තබා ගැනීමට ද ප්‍රමුඛතාව දෙනු ඇත.

හදා වඩා ගන්නා පවුල් යටතේ ප්‍රමුඛතාව ඥාතීන්ට ලබා දෙනු ඇත.

එය ‘ඥාති සත්කාර’ ලෙස හැඳින්වේ.

යෝජිත නීතියට හදා වඩා ගන්නා මාපියන්ගේ ආරක්ෂාව පිළිබඳ යාන්ත්‍රණ ඇතුළත් වනු ඇත.

එහිදී දරුවා තම ජීව විද්‍යාත්මක පවුලෙන් ඉවත් වී හදා වඩා ගන්නා පවුල සමඟ ජීවත් වන අතර, දරුවා තම ජීව විද්‍යාත්මක පවුල තුළ රැඳී සිටියත් දුරස්ථ
මව්පියන්ගෙන් මූල්‍ය හෝ වෙනත් ආධාර ලබා ගන්නා දුරස්ථ මව්පියන්ගේ ආරක්ෂාව ඇතුළත් වන බව රණසිංහ පැවසුවාය.

මෙම නීතිය වයස අවුරුදු 18ට අඩු දරුවන්ට අදාළ වන අතර ළදරුවන් ඇතුළත් නොවේ.

හදා වඩා ගන්නා මාපියන්ගේ සුදුසුකම් තීරණය කිරීම සඳහා කමිටුවක් පත් කරන බව රණසිංහ පැවසුවාය.

මෙම කමිටුවට ප්‍රාදේශීය ලේකම්වරයකු, ළමා මනෝචිකිත්සකයකු සහ අධ්‍යාපන දෙපාර්තමේන්තුවේ නියෝජිතයකු ඇතුළු නිලධාරීන් 10කට වැඩි පිරිසක් ඇතුළත් වන අතර, අනෙකුත් රටවල භාවිතයන්ට සමානව සකසනු ඇත.

වාර්තා වන පරිදි මෙම පද්ධතිය දරුවා සහ හදා වඩා ගත් මව්පියන් සමීපව නිරීක්ෂණය කිරීම සහ ඇගයීම සිදු කරනු ඇත.

ඔවුන්ගේ භූමිකාවන් සහ වගකීම් පිළිබඳ දැනුවත්භාවය ඇති කිරීම සඳහා ප්‍රායෝගික සැසි හෝ පුහුණුවක් ලබා දෙනු ඇත.

ජීව විද්‍යාත්මක පවුල ශක්තිමත් කර දරුවා නැවත රැගෙන යා හැකි වන තෙක් හදා වඩා ගැනීම වසර තුනක් සඳහා අදහස් කෙරේ.

මෙම කාල සීමාව බහුවිධ කණ්ඩායමක් විසින් වාර්ෂිකව සමාලෝචනය කරනු ලැබේ.

නව නීතිය සඳහා සංකල්පය 2020 දී සංවර්ධනය කරන ලද අතර මෑතකදී අනුමත කරන ලදී.

එය ලබන සතියේ නීති කෙටුම්පත්කරුට භාර දීමට අපේක්ෂා කෙරේ.

යෝජනා සඳහා ඉඩ දීම සඳහා සියලුම පාර්ශවකරුවන්ට සාකච්ඡා වට කිහිපයකට ආරාධනා කරනු ලැබේ.