ශ්‍රී ලංකාවේ මුහුදු සීමාවට ඇතුළු වන වෙළඳ යාත්‍රාවල ආරක්ෂාව සහතික කිරීමට විදේශීය පෞද්ගලික සමුද්‍ර ආරක්ෂක සමාගම්වලට ආරක්ෂක සේවා සැපයීමේ බලතල අගෝස්තු 13 වැනිදා සිට නැවත ශ්‍රී ලංකා නාවික හමුදාවට පවරා ඇති බව ආරක්ෂක ආරංචි මාර්ග පවසයි.

නාවික හමුදාවේ සමුද්‍ර සේවා ව්‍යාපෘතිය යටතේ කාර්යයන් සහ වගකීම් නියම කරමින් ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක විසින් ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයා ලෙස මෙම සතියේ ඊට අදාළ ගැසට් නිවේදනයක් නිකුත් කරන ලදී.

2023 ජනවාරි 1 වැනිදා සිට අන්තර්ජාතික සමුද්‍රීය සංවිධානය රතු මුහුද, ඒඩන් බොක්ක සහ සෝමාලි මුහුද අධි අවදානම් කලාප ලැයිස්තුවෙන් ඉවත් කළද, වාණිජ නැව් සන්නද්ධ හමුදාවන්ගේ සේවාවන් ලබා ගැනීම අඛණ්ඩව කරගෙන යන බැවින් ජනාධිපති දිසානායක විසින් ඊට අදාළව ඉදිරිපත් කරන ලද යෝජනාවක් සඳහා ජූලි 7 වැනිදා කැබිනට් අනුමැතිය ලැබීමෙන් පසුව මෙම ගැසට් නිවේදනය නිකුත් කෙරිණි.

ඒ අනුව, නාවික කටයුතුවලට අවශ්‍ය විදේශීය පෞද්ගලික සමුද්‍ර ආරක්ෂක සමාගම්වලට අයත් ගිනි අවි, පතොරම් සහ අනෙකුත් උපකරණ ගබඩා කිරීම සඳහා ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ අධීක්ෂණය යටතේ මෙහෙයුම්, පරිපාලන සහ මූල්‍ය කටයුතු සිදු කිරීමට නාවික හමුදාවට හැකි වනු ඇත.

මෙම ව්‍යාපෘතිය යටතේ, විදේශීය සමුද්‍ර සේවා සපයන සමාගම් නියෝජනය කරන වෙළඳ යාත්‍රා ශ්‍රී ලංකා මුහුදු සීමාව හරහා ගමන් කරන විට, ඔවුන්ගෙන් ආදායම රැස් කර ගැනීමට නාවික හමුදාවට හැකි වේ.

නාවික හමුදා ප්‍රකාශක කමාන්ඩර් බුද්ධික සම්පත් පවසන්නේ වෘත්තීය නාවික හමුදාවක් ලෙස, නාවික හමුදාව නියෝජනය කරන නැව් ගොඩබෑමේ සහ පිටත්වීමේ ක්‍රියාවලියේදී එම විදේශීය ආරක්ෂක සමාගම්වලට සේවා සපයනු ඇති බවයි.

අතීතයේ දී නාවික හමුදාව විසින් මුහුදු අවි ගබඩා මෙහෙයුම් හසුරුවනු ලැබුවද, 2012 දී වෙළඳ යාත්‍රා සඳහා සමුද්‍ර ආරක්ෂක සේවා සැපයීම සඳහා ඇවන්ට් ගාඩ් මැරිටයිම් සර්විසස් (පෞද්ගලික) සමාගමට බලපත්‍රයක් ලබා දුන් අතර එමඟින් එම සමාගම මිලියන ගණනක ආදායමක් උපයා ගන්නා ලදී.

එම සමාගම පාවෙන මුහුදු අවි ගබඩාවක් ද පවත්වාගෙන ගියේය.

සමාගමට බලපත්‍රයක් ලබා දීමෙන් රජයට රුපියල් බිලියන 11.4ක පාඩුවක් සිදු වූ බවට චෝදනා කරමින් අල්ලස් කොමිසම නඩුවක් ගොනු කළේය.

පාවෙන අවි ගබඩාවෙන් ගිනි අවි 813ක් සහ සජීවී පතොරම් 200,935ක් සොයා ගැනීම සම්බන්ධයෙන් නීතිපතිවරයා විසින් ඇවන්ට් ගාඩ් සභාපති නිශ්ශංක සේනාධිපති, රක්නා ලංකා සභාපති වික්ටර් සමරවීර සහ එම්වී ඇවන්ට් ගාඩ් හි යුක්රේන කපිතාන් ගෙනඩි ගැව්රිලොව් ඇතුළු විත්තිකරුවන් හත් දෙනෙකුට එරෙහිව අධිචෝදනා ගොනු කර තිබිණි.

කෙසේවෙතත්, එවක ආරක්ෂක ලේකම් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ විසින් නිකුත් කරන ලද බලපත්‍රය ව්‍යාජ එකක් බව ඔප්පු කිරීමට පැමිණිල්ල අපොහොසත් වීමේ පදනම මත 2021 දී කොළඹ මහාධිකරණ නඩු විභාගය යටතේ සේනාධිපති සහ තවත් හය දෙනෙකු නිදොස් කොට නිදහස් කරන ලදී.