May 4, 2025

හෝමාගම ප්‍රදේශයේ මුවන් සංඛ්‍යාව ඉහළ යෑම සම්බන්ධයෙන් වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව උභතෝකෝටික ගැටලුවකට මුහුණ දී සිටින බව වාර්තා වේ.

ගොවීන් මෙම මුවන් කරදරයක් ලෙස දකින නමුත් මුවන් ඇල්ලීමට විරුද්ධ අය ද සිටිති.

මුවන් ඇල්ලීමට විරුද්ධ වන අයගේ සහ එසේ නොවන අයගේ ඉල්ලීම් සමබර කිරීමට වනජීවී නිලධාරීන්ට සිදුව තිබේ.

වනජීවී සංරක්ෂණ අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් රන්ජන් මාරසිංහ පැවසුවේ තම පරිශ්‍රයන්ට ඇතුළු වී මල් පිපෙන ශාක හා එළවළු අනුභව කරන මුවන් පිළිබඳ නිවැසියන් පැමිණිලි කර ඇති බවයි.

මුවන් ප්‍රදේශයේ පරිසර පද්ධතියේ කොටසක් නොවූ නමුත් සතුන් කිහිප දෙනෙකු යමෙකු විසින් හඳුන්වා දී ඇති බවත් ස්වාභාවික විලෝපිකයන් නොමැතිකම නිසා ඔවුන් ගහණය වැඩි වී ඇති බවත් මාරසිංහ විශ්වාස කරයි.

“මුවන් දැඩි ලෙස බෝවන සතුන්, එබැවින් ජානමය වටිනාකමක් නැහැ; එම නිසා එවැනි සතුන් ගැන තෝරා ගැනීමක් කරන්න වෙනවා, නමුත් ප්‍රදේශවාසීන් එය දිරිමත් නොකරන බැවින්, නැවත ස්ථානගත කිරීමක් තමයි සැලසුම් කර තිබෙන්නේ” යනුවෙන් ඔහු පැවසීය.

නිවැසියන් එකඟ වන්නේ නම් සතුන් අල්ලා නැවත ස්ථානගත කිරීමට ඔවුන් සූදානම් බව ඔහු පැවසීය.

එම ක්‍රියාවලිය දුෂ්කර ය.

වනජීවී උද්‍යානයකට මුදා හැරීමට පෙර සතුන් කොටු කර, ප්‍රවාහනය කර නිරෝධායනය කළ යුතුය.

වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ වනජීවී සෞඛ්‍ය භාර අධ්‍යක්ෂ වෛද්‍ය තාරක ප්‍රසාද් පැවසුවේ මුවන් 1,500ක් පමණ දැල්වලින් අල්ලා වියළි කලාපයේ වනජීවී උද්‍යානයකට ගෙන යන බවයි.

“ස්ථාන මාරු කිරීම සම්බන්ධයෙන් අපි ප්‍රදේශයේ ප්‍රාදේශීය ලේකම්වරයා සමඟ සාකච්ඡා වට කිහිපයක් පැවැත්වුවා,” යනුවෙන් ඔහු පැවසුවේ එම කාර්යය සඳහා ලොරි රථයක් වෙනස් කරමින් සිටින බව සඳහන් කරමිනි.

2010 දී ද හමුදා කණ්ඩායම් දෙකක ආධාරයෙන් මුවන් 47 දෙනෙකු අල්ලා ගත් බව වෛද්‍ය ප්‍රසාද් සිහිපත් කළේය.

එහෙත් නිවැසියන් පිරිසක් ඒ පිළිබඳ අප්‍රසාදය පළ කළහ.

පුබුදු ගොවි සංගමයේ භාණ්ඩාගාරික වන 58 හැවිරිදි සරත් රණසිංහ පැවසුවේ 2007 සිට මුවන් ඉවත් කරන ලෙස බලධාරීන්ට ලිපි යවමින් සිටියද සතුන් තවමත් සිටින බවයි.

මාර්තු 17 වැනි දින වනජීවී දෙපාර්තමේන්තුව සතුන් අල්ලා ගැනීමට පොරොන්දු වූ නමුත් කිසිවක් සිදු නොවූ බව ඔහු පැවසීය.

හෝමාගම නැගෙනහිර ගොවීන් පැවසුවේ මුවන් නිසා කුඹුරු අක්කර 20ක් අතහැර දැමූ බවයි.

තවත් ගොවියකු වන නමින්ද වික්‍රමසිංහ පැවසුවේ මුවන් කුඹුරුවලට පැමිණෙන බවත් ඒ නිසා ඔහු වගාව අත්හැර දැමූ බවත්ය.

තවත් පදිංචිකරුවකු වන ගුණසේන මනතුංග (66) පැවසුවේ ගේට්ටුව විවෘතව තැබුවහොත් මුවන් තම වත්තට රිංගා ශාක ආහාරයට ගන්නා බවයි.

මුවන් කුඩා ගස්වල අං අතුල්ලමින් අං හැලෙන සමයේදී ඒවාට හානි කරන බව ද ඔහු සඳහන් කළේය.