December 25, 2025

පසුගියදා ඇතිවූ සුළිකුණාටුව සහ හදිසි ගංවතුර හේතුවෙන් දිවයින පුරා හානි වූ සහ විනාශ වූ පුරාවිද්‍යා ස්ථාන ලබන වසරේ මුල් භාගයේදී අලුත්වැඩියා කිරීමට නියමිත බව පුරාවිද්‍යා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් තුසිතා රණසිංහ පවසයි.

උතුරු මැද, මධ්‍යම, වයඹ පළාත්වලින් පුරාවිද්‍යා ස්ථාන ගණනාවකට යම් ආකාරයකින් හානි සිදුවී හෝ විනාශ වී ඇති අතර, අලුත්වැඩියා කටයුතු නව වසරේ මුල්භාගයේදී ආරම්භ කිරීමට ඇස්තමේන්තු කර ඇත.

“හානි තක්සේරු කිරීම දැනට සිදුවෙමින් පවතී. මෙම සතියේ පමණක්, අපගේ කණ්ඩායම් දිවයින පුරා පුළුල් පරීක්ෂාවකින් විනාශයේ පරිමාණය නිගමනය කළා. නිශ්චිත දිනයන් තවමත් තීරණය කර නොමැති වුවත්, නව වසරේ මුල් භාගයේදී ප්‍රතිසංස්කරණය ආරම්භ කිරීමට සැලසුම් ක්‍රියාත්මක වෙනවා” ඇය සඳහන් කරයි.

මූලික තක්සේරු කිරීම්වලින් පුරාවිද්‍යා ස්ථාන 83ක් පමණ හානි වී හෝ විනාශ වී ඇති බව අනාවරණය වී තිබේ.

“සම්පූර්ණයෙන්ම විනාශ වී ඇති ස්ථාන අටක් පමණ තිබෙනවා. ස්ථාන 24ක් අර්ධ ලෙස හානිවෙලා. ඓතිහාසික සිතුවම්වලට හානි වෙලා. ගස් කඩාවැටීම හේතුවෙන් සමහර හානි සිදුවී තිබෙනවා” ඇය පැහැදිලි කරයි.

සීගිරිය, දඹුල්ල ලෙන් විහාරය, මහනුවර පූජනීය නගරය, අනුරාධපුරය, පොළොන්නරුව, සිංහරාජ වන රක්ෂිතය සහ මධ්‍යම කඳුකරය ඇතුළු ලෝක උරුම ස්ථානවලට සිදු වූ හානි තක්සේරු කිරීම සඳහා යුනෙස්කෝ සහාය දැන් ක්‍රියාත්මක වෙමින් පවතී.

යුනෙස්කෝ ලැයිස්තුගත නකල්ස් කඳු වැටියේ ආගමික ස්ථාන 1000 කට අධික සංඛ්‍යාවක් විනාශ වී ඇති අතර, දරුණු නායයෑම් සහ මතුපිට පස් අහිමිවීමක් ද වාර්තා වී ඇත.

ප්‍රතිසංස්කරණය සඳහා නිශ්චිත මුදල තවමත් නියම කර අවසන් කර නොමැති අතර, එය විශාල මුදලක් වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.