කසළ එකතු කිරීම, උද්‍යාන නඩත්තුව සහ ප්‍රාදේශීය මාර්ග නඩත්තුව වැනි සේවාවන් අධීක්ෂණය කරන මහනගර සභා, නගර සභා සහ ප්‍රාදේශීය සභා සඳහා සාමාජිකයන් තෝරාගැනීම සඳහා ශ්‍රී ලංකාව 2025 පළාත් පාලන මැතිවරණය අද පැවැත්වීය.

2017 දී හඳුන්වාදුන් ශ්‍රී ලංකාවේ මිශ්‍ර සාමාජික සමානුපාතික ක්‍රමය යටතේ, ඡන්දදායකයන් තම කොට්ඨාශයේ දේශපාලන පක්ෂයක් හෝ ස්වාධීන කණ්ඩායමක් තෝරාගනී.

ඉන්පසු එක් එක් පක්ෂයට ලැබෙන සමස්ත ඡන්ද ප්‍රමාණය මත පදනම්ව ආසන බෙදා හරිනු ලැබේ.

2018 මැතිවරණයේදී ප්‍රථම වරට භාවිත කරන ලද මිශ්‍ර සාමාජික සමානුපාතික ක්‍රමය, ඡන්ද ගණන් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය වඩාත් සංකීර්ණ කරමින්, සෘජු කොට්ඨාශ මට්ටමේ නියෝජනයක් සමානුපාතික වෙන්කිරීමක් සමඟ ඒකාබද්ධ කරයි.

මෙම ක්‍රමයට අනුව කිසිදු පක්ෂයක් බහුතරයක් දිනා නොගන්නේ නම් කුමක් සිදුවේද?

පළාත් පාලන ආයතනයක් පාලනය කිරීම සඳහා, පක්ෂයක් හෝ කණ්ඩායමක් පවතින ආසනවලින් අඩකට වඩා ලබාගත යුතුය.

කිසිදු පක්ෂයක් බහුතරයක් ලබානොගන්නේ නම්, වැඩිම ආසන ඇති පක්ෂයට තනිවම පාලනය කළ නොහැක.

එවැනි අවස්ථාවන්හිදී, බහුතරයක් ලබාගැනීම සඳහා එය වෙනත් පක්ෂ හෝ ස්වාධීන සාමාජිකයින් සමඟ සන්ධානයක් සෑදිය යුතුය.

ඉදිරියෙන් සිටින පක්ෂය සන්ධානයක් ගොඩනැගීමට අපොහොසත් වුවහොත්, කිසිවෙකු තනි තනිව වැඩිම ආසන දිනා නොගත්තද, පාලනය ලබාගැනීම සඳහා අනෙකුත් පක්ෂවලට සන්ධානයක් පිහිටුවා ගත හැකිය. මෙය බොහෝ විට සිදුවන්නේ ඛණ්ඩනය වූ ඡන්ද කොටස් ඇති ප්‍රදේශවල ය.

කෙසේවෙතත් වැඩිම ඡන්ද සංඛ්‍යාවක් නොලැබුණු පක්ෂවලට උපායමාර්ගික සන්ධාන හරහා පාලනය භාරගත හැකිය.

කවුන්සිලයේ පළමු රැස්වීමේදී, පක්ෂ සහ කණ්ඩායම් නගරාධිපතිවරයකු, සභාපතිවරයකු හෝ පාලක සන්ධානයක් පිහිටුවීමට එකඟවිය හැකිය.

උදාහරණයක් ලෙස, තංගල්ල නගර සභාවේ, ජාතික ජන බලවේගය ආසන 9 ක් දිනාගත් අතර, විපක්ෂ පක්ෂ සහ ස්වාධීන කණ්ඩායම් ඒකාබද්ධ ආසන 11 ක් ලබාගත්තේය.

ජාතික ජන බලවේගය විරුද්ධ පක්ෂයක්, ස්වාධීන කණ්ඩායමක් හෝ තේරී පත්වූ වෙනත් පක්ෂයක සාමාජිකයකු සමඟ බහුතර සන්ධානයක් පිහිටුවා ගන්නේ නම් සභාපතිවරයකු තෝරා පත්කර ගත හැකිය.

මැතිවරණ කොමිසමට අනුව, පක්ෂයක් හෝ කණ්ඩායමක් ආසනවලින් 50% කට වඩා දිනාගන්නේ නම්, එහි නායකයාට සභාපතිවරයා හෝ නගරාධිපතිවරයා පත්කළ හැකිය.

බහුතරයක් ලබානොගන්නේ නම්, මෙම තනතුරු පළමු සභා රැස්වීමේදී ඡන්දයකින් පුරවනු ලැබේ.