July 22, 2025

ශ්‍රී ලංකාවේ පොදු ප්‍රවාහනයේදී සිදුවන හිරිහැර සහ අතවර සාමාන්‍යකරණය වී ඇති බවත් බොහෝ වින්දිතයන් එවැනි සිදුවීම් වාර්තා කිරීමට අධෛර්යමත් වන බවත් එක්සත් ජාතීන්ගේ ජනගහන අරමුදලේ (UNFPA) විශ්ලේෂිකාවක වන බිමලි අමරසේකර පවසයි.

“එය කෙතරම් සාමාන්‍යකරණය වී ඇත්ද කිවහොත් කිසිවකු එවැනි සිද්ධි වාර්තා කරන්නේ නැහැ. ඉතා ස්වල්පයක් පමණයි වාර්තා කරන්නේ,” යනුවෙන් එක්සත් ජාතීන්ගේ ජනගහන අරමුදලේ ශ්‍රී ලංකාවේ ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය පිළිබඳ ජාතික වැඩසටහන් විශ්ලේෂක බිමලි අමරසේකර, පෞද්ගලික රූපවාහිනී නාලිකාවක් විසින් පවත්වන ලද පොඩ්කාස්ට් වැඩසටහනකදී පැවසුවාය.

“ඉතා ස්වල්පයක් තමයි වාර්තා වෙන්නේ, අපට පොලිසියට වාර්තා කරන ප්‍රමාණය 4%ත් 5%ත් පවතින්නේ, නමුත් ඇත්ත තත්ත්වය එහෙම නෙවෙයි. සමහර විට මිතුරෙකුට ඒ ගැන කියනවා වෙන්න පුළුවන්.” යනුවෙන් ඇය සඳහන් කළාය.

2023 දී පොලිසියට සිදුවීම් 300ක් පමණ වාර්තා වී ඇති බව ඇය පැවසුවාය.

එක්සත් ජාතීන්ගේ ජනගහන අරමුදල ශ්‍රී ලංකාවේ කරන ලද පෙර අධ්‍යයනයක සොයාගැනීම්වලට අනුව දිවයිනේ පොදු ප්‍රවාහනය භාවිත කරන කාන්තාවන්ගෙන් සියයට 90කට වඩා ලිංගික හිරිහැරවලට ලක්ව ඇත.

“අපි ශ්‍රී ලංකාවේ සංස්කෘතියක් නිර්මාණය කර තිබෙනවා, එය සුළු කොට සළකන්න. මේ හිරිහැර පොදු ප්‍රවාහන සේවයේ යෙදෙන සෑම කාන්තාවක්ම තම ජීවිත කාලය තුළ අත්විඳ ඇති දෙයක්,” නීතිඥ රමණි ජයසුන්දර එම වැඩසටහනේදීම පැවසුවාය.

පොදු ප්‍රවාහන පද්ධතිවල නිතර දක්නට ලැබෙන ප්‍රතිචාරයක් වූයේ, ලිංගික හිරිහැරයට ලක් වූවන් හිරිහැරයට ලක් වූ මොහොතේ සහ පසුව නිහඬව සිටීමට තෝරා ගැනීමයි.

හිරිහැරයට ලක් වූවන්ගෙන් 92%ක් පොදු ප්‍රවාහන සේවයේ ලිංගික හිරිහැරවලට මුහුණ දුන්නද නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන්නන්ගෙන් කිසි විටෙකත් උදව් ඉල්ලා සිටියේ නැත.

අමරසේකර පැවසුවේ පිරිමින්ට ද වෙනත් පිරිමින් විසින් හිරිහැර කරන අවස්ථා ඇති නමුත් එය ඉතා කුඩා ප්‍රතිශතයක් බවයි.

“පිරිමින්ගේ සහ කාන්තාවන්ගේ ශ්‍රම බලකායේ සහභාගීත්වය ගත් විට සියයට 40ක පරතරයක් තිබෙනවා. ආර්ථික අර්බුදයෙන් පසු එය සැබවින්ම පහත වැටුණා,” යනුවෙන් අමරසේකර පැවසුවාය.

“කාන්තාවන් ඇත්තටම පොලිසියට පැමිණිලි කිරීමට, අධිකරණයට යෑමට කැමතියි කියලා බව මම හිතන්නේ නැහැ, මන්ද එයම කම්පන සහගත අත්දැකීමක්. ඔවුන්ට අවශ්‍ය වන්නේ අතීතයේ හිරිහැරවලින් නිදහස් වීමට පමණයි. “යනුවෙන් ද ඇය පැවසුවාය.

ඕනෑම ආකාරයක හිංසනයක් සහ හිරිහැරයක් වාර්තා කිරීමට එක්සත් ජාතීන්ගේ ජනගහන අරමුදල කාන්තාවන් දිරිමත් කරයි.