November 1, 2025

දෙහිවල සත්වෝද්‍යානයට සහ පින්නවල සත්වෝද්‍යානයට විශාල ජනකායක් ආකර්ෂණය වුවද, ශ්‍රී ලංකාවේ එකම සෆාරි උද්‍යානය වන රිදියගම සෆාරි උද්‍යානය සහ ඒ අසල පිහිටි පින්නවල සත්වෝද්‍යානය සතුන්ගේ සීමිත විවිධත්වය සහ ආකර්ශනීය පරිසරයක් නොමැතිකම හේතුවෙන් බරපතළ අභියෝගයකට මුහුණ දී සිටින බව මෑත කාලීන විගණනයකින් පෙනීගොස් තිබේ.

2024 දෙසැම්බර් 31 වැනි දිනෙන් අවසන් වන වර්ෂය සඳහා ජාතික සත්වෝද්‍යාන දෙපාර්තමේන්තුවේ විගණනයට අනුව, 2024 දී දෙහිවල සත්වෝද්‍යානයට නරඹන්නන් 1,023,091ක් පැමිණි අතර, පින්නවල අලි අනාථාගාරයට සංචාරකයන් 650,013ක් වාර්තා විය.

කෙසේවෙතත්, රටේ ඇති එකම සෆාරි උද්‍යානය වන රිදියගම සෆාරි උද්‍යානයට සහ ඒ අසල පිහිටි පින්නවල සත්වෝද්‍යානයට නරඹන්නන් පැමිණ ඇත්තේ පිළිවෙළින් 209,500ක් සහ 302,627ක් පමණි.

සතුන්ගේ සීමිත විවිධත්වය, ආකර්ශනීය පරිසරයක් නොමැතිකම සහ ප්‍රමාණවත් ප්‍රචාරණයක් නොමැතිකම හේතුවෙන් එම ආකර්ෂණීය ස්ථාන නැරඹීමට පැමිණෙන අමුත්තන් සංඛ්‍යාව අඩුවීමට බලපා ඇති බව විගණනයේදී සඳහන් විය.

ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ආනයන සීමා කිරීම් සහ 2019 සහ 2022 අතර රටේ අර්බුදය නව සතුන් අත්පත් කර ගැනීම වළක්වා ඇති බව ගිණුම්කරණ නිලධාරියා පැහැදිලි කළේය.

“සත්ව හුවමාරුව 2023 දී නැවත ආරම්භ වුණා, 2024 දී ගෘහස්ථ කළු හංසයන් සහ බැටළුවන් සෆාරි උද්‍යානයට එකතු කළා. විදේශ වැඩසටහන් යටතේ රුසියාවෙන් සහ ඉන්දියාවෙන් සතුන් අරන් තියෙන්නේ, සමහරක් ඉක්මනින් උද්‍යානයට පැමිණෙයි කියලා බලාපොරොත්තු වෙනවා,” නිලධාරියා දැනුම් දුන්නේය.

චීටා සහ දිවියන් කලාප ඉදිකිරීම නතර වී ඇති බවත්, අරමුදල් නොමැතිකම සහ නව ව්‍යාපෘති ආරම්භ කිරීම සඳහා ඇති සීමාවන් හේතුවෙන් ඒවායේ ආකර්ෂණීයත්වයට බාධාවක් වී ඇති බවත් නිලධාරියා සඳහන් කළේය.

චීටා කලාපයේ ඉදිකිරීම් 2024 ක්‍රියාකාරී සැලැස්මට ඇතුළත් කර ඇති අතර, දිවියන් කලාපයේ ඉදිකිරීම් 2025 දී සිදු කිරීමට අපේක්ෂා කෙරේ.

ඒ අනුව සංචාරක ආකර්ෂණය වැඩි කිරීම සඳහා අමතර සතුන් අත්පත් කර ගැනීමට සහ උද්‍යානවල පරිසරය සහ පහසුකම් වැඩි දියුණු කිරීමට පියවර ගත යුතු බව විගණනය නිර්දේශ කළේය.

මේ අතර, රිදියගම සෆාරි උද්‍යානයේ අක්කර 500ක මුළු භූමි ප්‍රමාණයෙන් අක්කර 150ක් උද්‍යානය ආරම්භයේ සිටම භාවිතයට නොගෙන පවතින බව විගණනයෙන් හෙළි වී තිබේ.

ගිණුම්කරණ නිලධාරියා පැහැදිලි කළේ උද්‍යානයේ ස්ථාපිත කිරීමේදී කලාප සැලැස්මක් සකස් කර ඇති බවත්, වාර්ෂික අයවැය ප්‍රතිපාදන මත පදනම්ව සත්ව කලාප ක්‍රමයෙන් සංවර්ධනය කිරීමට නියමිත බවත්ය.

කෙසේවෙතත්, 2020 සහ 2022 අතර ආර්ථික දුෂ්කරතා හේතුවෙන් ප්‍රමාණවත් අරමුදල් නොලැබීම හේතුවෙන් ඉදිකිරීම් ප්‍රමාද විය.

කලාප ඉදිකිරීම් දැන් මුල් සැලැස්මට අනුව සිදුවෙමින් පවතින බව නිලධාරියා පැවසීය.