September 9, 2025

මෙරට නියාමන සහ බදු රාමුවට මාර්ගගත සංචාරක ආයතන (OTA) සහ ඩිජිටල් නවාතැන් වේදිකා ගෙන ඒමේ උත්සාහයන් යටතේ ගෝලීය මාර්ගගත සංචාරක දැවැන්තයකු වන Booking.com සමඟ මෙම සතිය අගදී තීරණාත්මක සාකච්ඡා වටයකට රජය සූදානම් වෙමින් සිටී.

බදු සහ නියාමන අවශ්‍යතාවලට අනුකූල වීම සහතික කිරීම සඳහා යාන්ත්‍රණයක් ස්ථාපිත කිරීම අරමුණු කරගත් සාකච්ඡා සමඟ, Booking.com හි නියෝජිතයන් සැප්තැම්බර් 13 සහ 15 අතර කොළඹදී හමුවීමට අපේක්ෂා කරන බව සංචාරක නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය මහාචාර්ය රුවන් රණසිංහ තහවුරු කළේය.

“අවසාන සාකච්ඡාව තවමත් තහවුරු කර නැහැ, නමුත් අපි මෙම සතිය අගදී රැස්වීම් සැසියක් පවත්වනවා,” මහාචාර්ය රණසිංහ පැවසීය.

මෑත වසරවල වඩාත් වර්ධනය වී ඇති එහෙත් බොහෝ දුරට අවිධිමත් ලෙස පවතින අංශයක් නියාමනය කිරීමේ හදිසිභාවය මෙම පියවරෙන් පිළිබිඹු වේ.

බලධාරීන් ඇස්තමේන්තු කරන්නේ Booking.com හි පමණක් දැනට ලැයිස්තුගත කර ඇති දේපළ 50,000කට වඩා විධිමත් බදු ජාලයෙන් පිටත පවතින බවයි.

මාස හයක් ඇතුළත ශ්‍රී ලංකා සංචාරක සංවර්ධන අධිකාරියේ නියාමන රාමුව යටතට මාර්ගගත සංචාරක ආයතන ගෙන ඒමට රජය අපේක්ෂා කරන බවත්, එම පියවර ඔවුන් දේශීය බදුවලට යටත් කරන බවත් මහාචාර්ය රණසිංහ පැවසීය.

කෙසේවෙතත්, මාර්ගගත සංචාරක ආයතනවලින් බදු අය කිරීමේ උත්සාහයන් අලුත් දෙයක් නොවේ.

2017 දී ශ්‍රී ලංකා සංචාරක සංවර්ධන අධිකාරිය විසින් අවිධිමත් අංශයෙන් බදු එකතු කිරීම සහ ආර්ථිකයේ මෙම ප්‍රමුඛ අංශය ප්‍රමිතිගත කිරීම සඳහා යාන්ත්‍රණයක් හඳුන්වා දීම සඳහා වෙන්කිරීමේ ආයතන සමඟ සාකච්ඡා පවත්වන ලදී.

එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, දිවංගත මුදල් අමාත්‍ය මංගල සමරවීර විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද 2018 අයවැය මඟින් Airbnb සහ Booking.com ඇතුළු දේශීය හා විදේශීය මාර්ගගත සංචාරක ආයතන හරහා සිදු කරන සෑම මාර්ගගත වෙන්කිරීමකින්ම උපයන කොමිස් මුදලට 1%ක බද්දක් හඳුන්වා දෙන ලදී.

2018 අප්‍රේල් මාසයේ සිට ක්‍රියාත්මක වන මෙම පියවර හෝටල් විසින් පිළිගනු ලැබූ අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් තර්ක කළේ ඔවුන් අනෙකුත් ව්‍යාපාරික බදු මත වාර්ෂික බදු 12%ක් ගෙවූ නමුත්, විදේශයන්හි ක්‍රියාත්මක වන මාර්ගගත සංචාරක ආයතන සහ දේශීය බදු සම්පූර්ණයෙන්ම වළක්වා ගැනීමට හැකි වූ බවයි.

යාන්ත්‍රණය වසර අටකට පමණ පෙර ප්‍රකාශයට පත් කළද, බලාත්මක කිරීම ප්‍රමාද වී ඇති අතර අවිධිමත් නවාතැන් අංශයේ වේගවත් වර්ධනය නියාමන පරතරය පුළුල් කර ඇත.

රජය දැන් උත්සාහ කරන්නේ අනුකූලතාව සහතික කිරීමට පමණක් නොව, ලියාපදිංචි නොකළ ක්‍රියාකරුවන්ගෙන් අහිමි වන ආදායම් මාර්ග අල්ලා ගැනීමටය.

සංචාරක අමාත්‍ය විජිත හේරත් මෑතකදී පාර්ලිමේන්තුවේදී ඉඟි කළේ, Expedia, Airbnb සහ Booking.com වැනි විදෙස් වේදිකාවලට තරඟ කිරීමට තමන්ගේම ජාතික වෙන්කිරීමේ වේදිකාවක් සංවර්ධනය කිරීමට පවා රජයට සළකා බැලිය හැකි බවයි.

මෙය දැඩි අධීක්ෂණය සඳහා රජයේ ආශාව පිළිබිඹු කළද, යෝජනාව කර්මාන්තය තුළ මතභේදයට තුඩු දී ඇත.

බොහෝ හෝටල් හිමියෝ මාර්ගගත සංචාරක ආයතන විධිමත් බදුකරණයට යටත් කිරීමට සහාය දක්වන අතර, විධිමත් ක්‍රියාකරුවන් අනුකූල විය යුතු බදු සහ ප්‍රමිතීන් මඟ හැරීමෙන් අවිධිමත් අංශය අසාධාරණ වාසියක් භුක්ති විඳින බවට තර්ක කරති.