1893 සැප්තැම්බර් මාසයේදී ලෝක ආගමික පළමු පාර්ලිමේන්තුව පැවති අමෙරිකාවේ මිචිගන් මාවතේ ඓතිහාසික චිකාගෝ කලා ආයතනය වෙත ශ්‍රී ලාංකික සහ අමෙරිකානු බෞද්ධ භික්ෂූන් වහන්සේ සහ මෙහෙණින් වහන්සේ ඇතුළු දූත පිරිසක් සංචාරයක නිරත වී තිබේ.

මෙම සංචාරය 2569 වැනි වෙසක් උත්සවය සමරමින් සිදුවූ බව ඉන්දියාවේ වරනාසි, සාරානාත් හි ජම්බුද්වීප ශ්‍රී ලංකා බෞද්ධ විහාරස්ථානය විසින් නිකුත් කරන ලද මාධ්‍ය නිවේදනයක දැක්වේ.

1893 සැප්තැම්බර් 11 සිට 20 දක්වා පැවති පාර්ලිමේන්තුව, බටහිර ලෝකයට පෙරදිග දර්ශන හඳුන්වා දුන් පූජනීය අන්තර් ආගමික සිදුවීමක් බව එම නිවේදනයේ දැක්වේ.

එයට බුද්ධාගම නියෝජනය කළ මහා බෝධි සංගමයේ නිර්මාතෘ අනගාරික ධර්මපාලතුමන් සහ ගෝලීය ප්‍රේක්ෂක පිරිසකට වේදාන්තය සහ හින්දු දර්ශනය බලගතු ලෙස හඳුන්වා දුන් ගෞරවනීය හින්දු භික්ෂුවක් වන ස්වාමි විවේකානන්ද සහභාගී වී තිබිණි.

එම උත්සවය කලා ආයතනයේ ෆුලර්ටන් ශාලාවේදී පැවත්වී ඇති අතර එම නායකයින් දෙදෙනාම ඔවුන්ගේ ඓතිහාසික දේශන පැවැත්වූ මුල් වේදිකාව තවමත් සංරක්ෂණය කර තිබේ.

අනගාරික ධර්මපාලතුමාගේ ගැඹුරු දේශනය වන ‘ලෝකය බුදුන්ට ණයයි’, සාමය, කරුණාව සහ සිහිකල්පනාව පිළිබඳ බෞද්ධ ඉගැන්වීම් අන්තර්ජාතික අවධානය දිනාගත්තකි.

ආගමික ඉවසීම සහ විශ්වීය සහෝදරත්වය පිළිබඳ ස්වාමි විවේකානන්දගේ දේශනය නූතන ලෝකයට ඉන්දියාවේ අධ්‍යාත්මික දායකත්වයේ තීරණාත්මක අවස්ථාවක් ලෙස සිහිපත් වේ.

චිකාගෝ හි බ්ලු ලෝටස් විහාරස්ථානයේ කේ. ඥානිස්සර සහ ධම්මදස්සි යන හිමිවරුන් සමඟින් එම ඓතිහාසික ස්ථානයට වැඩම කළ චිකාගෝ හි සමාධි භාවනා මධ්‍යස්ථානයේ පී. සුදර්ශනා තෙරණිය පසුගිය 12 වැනිදා ගෞරවනීය ලෙස පිළිගෙන තිබේ.

දූත පිරිස බෞද්ධ සූත්‍ර සජ්ඣායනා කළ අතර බුදුන් වහන්සේට මෙන්ම 19 වැනි සියවසේ ශ්‍රේෂ්ඨ ආගමික පුරෝගාමීන් වූ අනගාරික ධර්මපාල සහ ස්වාමි විවේකානන්ද යන අයටද දූත පිරිස උපහාර දැක්වූහ.

ඉන්දියාව, චීනය, ජපානය සහ කොරියාව යන සංස්කෘතීන් සඳහා විශේෂ වන මෙම කලා ආයතනයේ 1893 පාර්ලිමේන්තුවේ අධ්‍යාත්මික මූලයන් ප්‍රතිරාවය කරන බුද්ධ රූප සහ ප්‍රදර්ශන ඇතුළත් වේ.

මෙම කලාගාර ලෝක ආගම්වල ඉතිහාසයේ වැදගත් පරිච්ඡේදයක් ආරක්ෂා කරමින් අතීතය සහ වර්තමානය අතර පාලමක් ලෙස සේවය කරයි.

වසර 130කට පෙර පළමු පාර්ලිමේන්තුවේ බෙදාගත් අනුකම්පාව, ඉවසීම සහ එකමුතුකම පිළිබඳ කාලානුරූපී පණිවිඩ නැවත තහවුරු කිරීමකින් දූත පිරිසේ සංචාරය අවසන් විය.