යුක්තිය පතා පැමිණෙන අයට සහන සැලසීම සඳහා කොමිසම විසින් ලබා දෙන නිර්දේශ ක්‍රියාත්මක නොවන බව හඳුනාගෙන ඇති බැවින්, ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිසම 1996 අංක 21 දරන එම කොමිසමට අදාළ පනත සංශෝධනය කිරීමට සැලසුම් කර තිබේ.

කොමිසම විසින් සපයන ලද නිර්දේශයන්ට රාජ්‍ය නිලධාරීන් ගරු කර ඒ අනුව ක්‍රියා කරනු ඇතැයි අපේක්ෂාවෙන් මානව හිමිකම් කොමිසම මුලින්ම පිහිටුවන ලද බව ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිසමේ කොමසාරිස් නිමල් පුංචිහේවා පැවසීය.

“අපි ඒ වගේ සංස්කෘතියක් වර්ධනය වෙයි කියලා බලාපොරොත්තු වුණා, නමුත් පසුගිය අවුරුදු 25 තුළ එහෙම දෙයක් වෙලා නැහැ. වසර ගණනාවක් පුරා සමාජීය, තාක්ෂණික සහ දේශපාලනික වෙනස්කම් සමඟ, කොමිසම නිරීක්ෂණය කර ඇත්තේ එහි නිර්දේශ ක්‍රියාත්මක නොවන බවයි.” යනුවෙන් ඔහු සඳහන් කර තිබේ.

“නිර්දේශයක් ක්‍රියාත්මක නොවන්නේ නම්, එවිට මිනිසුන් සිතන්නේ මානව හිමිකම් කොමිසමට පැමිණීමෙන් පලක් නැත කියායි. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට යනවාට වඩා මානව හිමිකම් කොමිසමට පැමිණීම පහසු විය හැකියි, නමුත් එසේ කිරීමෙන් ලැබෙන ප්‍රතිඵලය පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක් තිබෙනවා,” යැයි පුංචිහේවා පැවසීය.

මෙහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, කොමිසම විසින් පනතට සංශෝධන කෙටුම්පත් කිරීම, කොටස්කරුවන් සමඟ සාකච්ඡා කිරීම සහ අධිකරණ අමාත්‍යාංශයට කෙටුම්පතක් ඉදිරිපත් කිරීමට සැලසුම් කරමින් සිටී.

පවතින විධිවිධානවල අඩුපාඩු සපුරාලීම සහ විමර්ශන ශක්තිමත් කිරීම ද මෙම සංශෝධනවල අරමුණයි.

මානව හිමිකම් කොමිසම සතුව ද ගොඩගැසී ඇති නඩු රැසකක් තිබේ.

2024 මාර්තු 15 වන විට කොමිසම විවෘත විමර්ශන 8,095ක් පවත්වා ඇති බව පසුගිය වසරේ වාර්තා විය.

පසුගිය වසරේ පමණක් මානව හිමිකම් කොමිසමට නව පැමිණිලි 9,708ක් ලැබී ඇති අතර සමස්තයක් වශයෙන් විමර්ශන 8,135ක් අවසන් කර ඇති බව පුංචිහේවා පැවසීය.

කොමිසම එහි කාර්යක්ෂමතාව වැඩි කිරීමේ උත්සාහයක් ලෙස මෙම වසර මුලදී සම්මත මෙහෙයුම් ක්‍රියා පටිපාටියක් (SOP) ද ප්‍රකාශයට පත් කළේය.