එක්සත් ජනපදය සමග නැගී එන වෙළඳ අවස්ථා සමඟ අනුකූලව සැපයුම් විකල්ප පුළුල් කිරීමේ පුළුල් උත්සාහයක පියවරක් ලෙස, එක්සත් ජනපදයෙන් ඛනිජ තෙල් නිෂ්පාදන ආනයනය කිරීමේ තාක්ෂණික ශක්‍යතාව පිළිබඳ ලංකා ඛනිජ තෙල් සංස්ථාව තක්සේරු කරමින් සිටින බව වාර්තා වේ.

ලංකා ඛනිජ තෙල් සංස්ථා කළමනාකාර අධ්‍යක්ෂ මයුර නෙත්තිකුමාරගේ පවසන්නේ සැපයුම් සහ වාණිජ තත්ත්වයන් ශක්‍ය නම්, එක්සත් ජනපද ආනයන සළකා බැලීමට සංස්ථාව විවෘත බවයි.

“අපි මේ පිළිබඳ සාකච්ඡා කර තිබෙනවා. මිල ගණන් තරඟකාරී නම් සහ සැපයුම් දාමය විශ්වාසදායක නම්, අපි යෝජනා පිළිගැනීමට සූදානම්,” යැයි ඔහු පවසා තිබේ.

“දැන් ඇති ප්‍රධාන අභියෝගය තාක්ෂණිකයි – නෞකා පැමිණීමට දිගු කාලයක් ගතවීම, විශාල යාත්‍රා ප්‍රමාණය සහ අපගේ යටිතල පහසුකම් එම පරිමාවන් හැසිරවිය හැකි බව සහතික කිරීමයි. අපි එම මෙහෙයුම් අංශ ආමන්ත්‍රණය කරමින් සිටිනවා.” යැයි ඔහු පවසා ඇත.

අමෙරිකා එක්සත් ජනපදයෙන් නැවක් පැමිණීමේ කාලය දින 45 දක්වා වේ.

කලාපීය සැපයුම්කරුවන්ට සාපේක්ෂව දියුණු සැලසුම් කිරීමක් අවශ්‍ය වුවද, ශ්‍රී ලංකාව ඇතුළු ආසියානු වෙළඳපොළට එක්සත් ජනපද ඉන්ධන නැව්ගත කිරීම සඳහා පවතින මාර්ගයක් සහ පූර්වාදර්ශයක් තිබූ බව ආචාර්ය නෙත්තිකුමාරගේ සඳහන් කළේය.

“මෙය කර්මාන්තයට අලුත් දෙයක් නෙවෙයි. එක්සත් ජනපදයේ සිට ශ්‍රී ලංකාව අසල වරායන් වෙත දැනටමත් යාත්‍රා පැමිණෙනවා. දැනට සළකා බලන තවත් ගැටලුවක් වන්නේ එක්සත් ජනපද සැපයුම් සඳහා භාවිත කරන නැව්වල ප්‍රමාණයයි,” ඔහු තවදුරටත් පැවසීය.

එවැනි ආනයන වාණිජමය වශයෙන් ශක්‍ය කිරීමට විශාල යාත්‍රා අවශ්‍ය වනු ඇති අතර, එමඟින් ශ්‍රී ලංකා වරායවල අවශ්‍ය යටිතල පහසුකම් සහ සැපයුම් ගැළපීම් අවශ්‍ය වේ.

තාක්ෂණික සීමාවන් හේතුවෙන් කිසිදු සැපයුම්කරුවකු ටෙන්ඩර්වලින් නුසුදුස්සෙකු නොවන බව සහතික කිරීම ඛනිජ තෙල් සංස්ථාවේ අරමුණ බවත්, තීරණ වාණිජමය කොන්දේසි මත පදනම් වන බවත් ඔහු අවධාරණය කළේය.

පුළුල් වෙළඳ ප්‍රතිසංස්කරණ යෝජනා කිරීමෙන් එක්සත් ජනපදය සමඟ ඇති වෙළඳ හිඟය අඩු කිරීමට රජය මේ වන විට කටයුතු කරමින් සිටී.

තීරුබදු සහ තීරුබදු නොවන පියවර යන දෙකම ඇතුළත් මෙම යෝජනා සමාලෝචනය සඳහා එක්සත් ජනපද නිලධාරීන් වෙත ඉදිරිපත් කර ඇති අතර, ශ්‍රී ලංකාව විධිමත් ප්‍රතිචාරයක් බලාපොරොත්තුවෙන් සිටී.

විශේෂයෙන් තෙල් සහ ගෑස්, මෙම සාකච්ඡාවල ප්‍රධාන අවධානයක් යොමු කරන කරුණක් වන්නේ, මෙම ආනයන ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ මිලදී ගැනීම්වලින් සැළකිව යුතු කොටසක් වන බැවිනි.

ද්‍රව ගෑස්, බොරතෙල් සහ පිරිපහදු කළ ඉන්ධන ඇතුළු බලශක්ති නිෂ්පාදන සැපයීමට රජය එක්සත් ජනපද සමාගම්වලට අවස්ථා ලබා දී ඇති අතර, මෙම අපේක්ෂාවන් ගවේෂණය කිරීමට එක්සත් ජනපද වෙළෙන්දන් දිරිමත් කරයි.

බලශක්ති නිෂ්පාදන විශාලතම ආනයන අයිතමය නියෝජනය කරන බැවින්, ශ්‍රී ලංකාව තම වෙළඳ හිඟය පියවා ගැනීම සඳහා ප්‍රධාන ක්ෂේත්‍රයක් ලෙස බලශක්ති ආනයන හඳුනාගෙන ඇත.

තරඟකාරී ප්‍රසම්පාදනය සඳහා ඇති ආශාව රජය අවධාරණය කළ අතර, එක්සත් ජනපද සමාගම්වලට සමාන ක්‍රීඩා පිටියක තරඟ කිරීමට ඉඩ සලසයි.

පසුගිය සතියේ, මුදල් හා සැලසුම් නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය හර්ෂණ සූරියප්පෙරුම අවධාරණය කළේ, ගෑස්, තෙල්, පිරිපහදු කළ ඉන්ධන සහ බොරතෙල් ඇතුළු විවිධ බලශක්ති අංශවල තරඟකාරී මිලකරණයක් ලබා දීම සඳහා එක්සත් ජනපද සැපයුම්කරුවන්ට සැළකිව යුතු අවස්ථා ඇති බවයි.

වෙළඳ හිඟය අඩු කිරීම සඳහා විභව මාර්ගයක් ඉදිරිපත් කරමින්, මෙම නිෂ්පාදන සැපයීමේ හැකියාව ගවේෂණය කිරීම සඳහා ශ්‍රී ලංකාව සමඟ සාකච්ඡාවල නිරත වන ලෙස ඔහු එක්සත් ජනපද සැපයුම්කරුවන් දිරිමත් කළේය.

ශ්‍රී ලංකාව සාම්ප්‍රදායිකව ප්‍රධාන විදෙස් සැපයුම්කරුවන්ගෙන් බොරතෙල් සහ පිරිපහදු කළ නිෂ්පාදන ආනයනය කරන අතර, බොහෝ නැව්ගත කිරීම් කලාපයෙන් ලබා ගනී.

තෙල් සංස්ථා සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව, 2022 සඳහා, බොරතෙල් සහ පිරිපහදු කළ නිෂ්පාදන සඳහා මුළු ආනයන පිරිවැය ඩොලර් මිලියන 3,333ක් ලෙස ඇස්තමේන්තු කර ඇති අතර, බොරතෙල් පිරිවැය ඩොලර් මිලියන 912ක් සහ පිරිපහදු කළ නිෂ්පාදන සඳහා ඩොලර් මිලියන 2,421ක් වැයවී තිබේ..

2023 දී, මුළු ආනයන පිරිවැය ඩොලර් මිලියන 3,822 දක්වා ඉහළ ගිය අතර, එය බොරතෙල් සඳහා ඩොලර් මිලියන 811ක් සහ පිරිපහදු කළ නිෂ්පාදන සඳහා ඩොලර් මිලියන 3,010ක් විය.

සාම්ප්‍රදායිකව, ශ්‍රී ලංකාව මෙම ඛනිජ තෙල් නිෂ්පාදන ආනයනය කරන්නේ පෙට්‍රෝචයිනා ඉන්ටර්නැෂනල් (සිංගප්පූරු) ලිමිටඩ් සහ සිංගප්පූරුවේ විටෝල් ඒෂියා ලිමිටඩ් වැනි ස්ථාපිත සැපයුම්කරුවන්ගෙනි.

රටේ අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා ගෑස් තෙල් සහ පෙට්‍රල් ඇතුළු සැළකිව යුතු ප්‍රමාණයේ ඉන්ධන සැපයීමට මෙම සමාගම් ගිවිසුම්ගත වී ඇත.

පෙට්‍රොචයිනා ඉන්ටර්නැෂනල් සමාගම ගෑස් තෙල් සහ පෙට්‍රල් නැව්ගත කිරීම් 11ක් සැපයීම සඳහා වගකිව යුතු අතර, විටෝල් ඒෂියා සමාගම ගෑස් තෙල් සහ පෙට්‍රල් බෙදාහැරීම් දෙකම ආවරණය වන පරිදි සැසඳිය හැකි නැව්ගත කිරීම් සංඛ්‍යාවක් හසුරුවයි.